اکسیدهای اصلی تشکیل دهنده سیمانهای پرتلند

سیمان (Cement) ماده‌ای چسبنده است که قابلیت چسبانیدن ذرات به یکدیگر و به‌ وجود آوردن جسم یکپارچه و محکم از ذرات متشکله را دارا می‌باشد و از ترکیب مصالح آهکی، رس و اکسیدهای معدنی دمای ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ درجه سانتی‌ گراد ساخته می‌شود. به جسم حاصل، پس از حرارت دادن کلینکر گویند و از آسیاب کردن آن به همراه مقدار مناسبی سنگ گچ سیمان تیپ‌ های مختلف بدست می‌آید و همچنین اضافه نمودن پوزولان به کلینکر و گچ سیمان پوزولانی حاصل می‌شود. اندازه دانه‌ های کلینکر ۲۰ ـ ۵ میلی‌ متر و رنگ آن سبز تیره می‌ باشد. سیمان پرتلند طبق تعریف ‎ ASTM C ۱۵۰، نوعی سیمان هیدرولیک است که از پودر کردن کلینکری که عمدتاً از اکسیدهای سیلیسی، آلومینیومی و آهنی که عامل تشکیل ترکیبات سیلیکاتی و آلومیناتی سیمان پرتلند می‌باشند، بدست می‌آید. گرچه استفاده از سیمان (هیدرولیک و غیرهیدرولیک) به چندین هزار سال پیش بازمی‌گردد، اما نخستین‌ بار در سال ۱۸۲۴ میلادی ژوزف اسپین معمار بریتانیایی طرح اصلاحی خود را برای آهک هیدرولیک تحت عنوان سیمان پرتلند به ثبت رساند. وی نام پرتلند را به علت تشابه سیمان حاصل با رنگ کانسارهای آهکی جزیره پرتلند در انگلستان انتخاب کرد.

تواتر نمونه برداری از سیمانهای پرتلند ـ به یکی از روشهای زیر صورت می گیرد:

1. از هر محموله وارد به کارگاه، ۵ کیلوگرم نمونه.
2. از محل تسمه نقاله یا لوله انتقال سیمان به سیلو، از هر ۴۰ تن سیمان در حال انتقال، یا کمتر، ۵ کیلوگرم نمونه، به صورت پیوسته یا ناپیوسته
3. از محل تخلیه سیمان از سیلو، به ازای هر یکصد تن، ۵ کیلوگرم نمونه
4. از انبار کیسه های سیمان، به ازای هر پنج تن سیمان کیسه ای، یا کمتر، یک کیسه سیمان به عنوان نمونه.
5. حداقل ماهی یک بار آزمایشهای فوق می باید انجام شود.

ضوابط الزامی بسته بندی، حمل و نقل، انبار کردن و مصرف سیمانهای کیسه ای:

1. سیمان پرتلند باید در کیسه های مناسب، مقاوم و قابل انعطاف بسته بندی شود، به گونه ای که رطوبت و مواد خارجی نتوانند به داخل آن نفوذ کنند و در هنگام حمل و نقل پاره نشود
2. مشخصات پاکت کاغذی سیمانهای کیسه ای باید مطابق با استاندارد ملی ایران به شماره ۴۵۴۳ باشد.
3. بر روی کیسه های سیمان باید نوع سیمان پرتلند (یک تا پنج) قید شود. در سیمان های نوع یک، باید مقاومت سیمان (۳۲۵ ـ ۱ ، ۴۲۵ ـ ۱ ، ۵۲۵ ـ ۱) نیز قید شود. منظور از مقاومت های مزبور، حداقل مقاومت نمونه مکعبی ملات سیمان به بُعد ۵۰ میلیمتر بر حسب kg/cm2 می باشد.