بررسی نقش قاضی محمد در جمهوری کردستان:
کتار راحه الصدور یکی از کتاب هایی ست که به واسطه نشر فنی آن و به کار بردن اصطلاحات و لغات عربی زیاد، دانشجویان کمتر راغب به مطالعه آن هستند. هدف از بررسی در مورد این کتاب اطلاعات بیشتری در مورد این کتاب و میزان اعتبار و نویسنده آن بود که تا حدی دست یابی به این مهم صورت گرفت در ضمن مطالعه کتاب و تلاش برای دست یابی به چاپهای مختلف آن یکی از نکاتی که بسیار مهم بود: اینکه چند جلد از این کتاب بدون هیچ مشخصاتی بود از جمله یک چاپ آن با مقدمه آقای فروزانفر چون در ضمن چکیده ای از مقالات بسیاری از مطالب نقل شده است لزوم ذکر آن مطالب در معرفی کتاب دانسته نشد.
نحوه تالیف کتاب و معرفی خود کتاب:
راوندی تالیف کتاب را در سال ۵۹۹ ه ق /۱۲۰۲ م. یعنی نه سال پس از انقراض دولت سلاجقه عراق شروع کرد و دو یا سه سال مشغول این کار بود، پس از تکمیل آن در سال ۶۰۳ ه ق /۱۲۰۶ م. آرزومند و مشتاق بود تا آن را به یکی از سلاطین سلجوقی آسیای صغیر که تاریخ پدران پیشین آنان را ثبت کرده بود به امید کسب پاداش و اجری بزرگ و تجدید کردن روابط سابق خود با در بار سلجوقی، اهداء کند. بنابراین به آناتولی رفت و توجه او را به سلطان رکن الدین سلیمانشاه معطوف شد که تاج و تخت را از برادر بزرگترش غیاث کیخسروبن قلج ارسلان در سال ۵۹۷ ه ق / ۲- ۱۲۰۱ م. غصب کرده بود او به مدت چهار سال حکومت کرد تا به سال ۶۰۱ ه ق /۵-۱۲۰۴ م. فوت کرد.
نسخ خطی و چاپ های کتاب:
- اولین نسخه خطی آن در اول رمضان سال ۶۳۵ ه ق به کتابت حاج یحیی بن عبدالله حافظ قونوی نوشته شده است و در کتابخانه ملی پاریس نگهداری می شود.
- در دوران سلطان مراد دوم از امپراطوران عثمانی ۸۵۵- ۸۲۵ ه ق توسط شخص ناشناسی به زبان ترکی ترجمه شده که در لیدن و موزه آسیای لنینگراد و توپقاپی سرای استانبول نگهداری می شود.
- مرحوم محمداقبال به اشاره ادوارد براون در انتشارات بنیاد گیب در لندن آن را به طبع رسانده است.
- انتشارات در سال ۱۳۳۳ ه ش با حواشی و فهارس مجتبی مینوی به چاپ رسیده است.
- انتشارات امیرکبیر در سال ۱۳۶۵ به چاپ رسانده است.
- یکبار در اصفهان چاپ شده است.
- با مقدمه آقای فروزانفر به چاپ رسیده است.
مقدمه آقای فروزانفر:
ابتدا به فایده کتاب و این در قرن ششم تالیف شده اشاره نموده و شرحی در مورد مولف می آورد و فوائد راحه الصدور را بدین شکل ذکر می کند:
- مشتمل است برحوادث دوره طغرل سوم تاپایان کار او و اوضاع و احوال آن سرزمین و حاکمان آن پس از تسلط خوارزمیان.
- مطالبی که به مناسبت رجال و شعرای ناقی آن عصر آورده است.
- اشعار عده ای از شعرای قرن شش که باوی همحصر بوده اند را آورده است.
- ذکر حکایات و امثال و اشعار گزیده تازی و پارسی
- آشنایی به روش ترجمه احادیث و امثال عربی به پارس.
- فصل خطا هم بسیار مفید است.
بعد از این مطالب به ذکر فصول کتاب می پردازد.
فهرست مطالب:
- مقدمه
- معرفی نویسنده
- بررسی مقاله ای در مورد نویسنده: دانشمندان جهان اسلامی رضا اسلامی فارسانی
- نحوه تالیف کتاب و معرفی خود کتاب
- نسخ خطی و چاپ های کتاب
- کتاب راحه الصدور تصحیح محمد اقبال سال انتشار ۱۹۲۱
- کتاب راحه الصدور به انضمام فهرست و حواشی مجتبی منیوی
- کتاب راحه الصدور با مقدمه آقای فروزانفر
- بررسی پایانامه ها
- تحقیق در راحه الصدور راوندی و آیه السرور محسن پور اصغری
- شرح مشکلات تاریخ راحه الصدور و آیه السرور ابراهیم اقبالی
- شیوه نثر نویسی راوندی در راحه الصدور نینا قبولیان زارع
- بررسی مقاله ها
- نقد و نظری بر راحه الصدور و آیه السرور ابوالحسن مبین
- نکاتی در باب راحه الصدور و آیه السرور محسن لهراسبی
- تتبحی در راحه الصدور محمد اقبال ترجمه دکتر محسن فشارکی
- بررسی یک فهلوی در راحه الصدوروآیه السرور حبیب نیکخواه بهرامی
- نتیجه گیری