زعفران، تولید و صادرات:

زراعت زعفران از ویژگیهای خاص برخوردار است. نیاز اندک آن به آب، امکان بهره برداری محصول به مدت ۷ سال، سهولت در امر نگهداری محصول زعفران، حمل و نقل آن و نیز عدم نیاز مراحل کاشت، داشت و برداشت محصول به ماشین آلات زراعی سنگین و اشتغالزایی و بازده اقتصادی بالا از پتانسیل های زراعت زعفران محسوب می شود. افزایش مصارف صنعتی دارویی و غذایی زعفران می تواند در امر افزایش سطح زیر کشت این محصول که به طلای سرخ ایران معروف می باشد بیانجامد. افزایش قیمت زعفران توجیه اقتصادی این محصول را بدنبال دارد.

زعفران از جنبه های مختلف غذایی ،دارویی ، زینتی و صنعتی اهمیت دارد . این محصول یک ماده غذایی مقوی است که مردم از آن به منظور خوشرنگ و خوشبو کردن انواع غذاها استفاده می کنند . زعفران محصولی است که از آن استفاده های دارویی فراوانی می شود . دلیل آن نیز وجود در صدی رو غن در زعفران است . از زعفران به عنوان ماده ای رنگزا و خوشبو کننده در صنعت داروسازی ، پنیر سازی ، شیرینی سازی و تهیه انواع شربت و بستنی استفاده می شود . در صنایع دیگر از جمله رنگ آمیزی کاغذ و ابریشم نیز از زعفران استفاده می کنند . در گذشته های دور از زعفران به عنوان مرکب برای نوشتن و نقاشی استفاده می شده است . ‌‌

مشخصات گیاهشناسی:

زعفران گیاهی است علفی، چند ساله ، بدون ساقه که از طریق غیر جنسی و توسط پیاز آن تکثیر می شود.تعداد گونه های زعفران بین ۸۰ تا ۱۰۰ گونه است. پیاز زعفران از نوع توپر به قطر تقریباً ۳تا۵ سانتیمتر و پوششی قهوه ای رنگ داردو هر پیاز زعفران شش تا نه برگ چمنی مانند و نیزه ای شکل بوجود می آورد. گل زعفران دارای سه گلبرگ و سه کاسبرگ تغییر شکل یافته و به رنگ بنفش با سه پرچم که طول میله پرچم دو برابر بساک است .

حاوی یک تخمدان است و از قسمت تخمدان خامه باریکی خارج می شود این خامه طویل و کشیده بوده و به رنگ زرد کمرنگ است که ببه سه کلاله شفاف قرمز رنگ سه شاخه بطول ۲۰ تا ۳۰ میلی متر منتهی می گردد ، که پس از خشک شدن به عنوان زعفران تجارتی مورد استفاده قرار می گیرد . زعفران خیلی مرغوب قسمت کلاله گل یعنی قسمت انتهایی خامه است و میله خامه ، زعفران درجه دو و نامرغوب را تشکیل می دهد .

زیستگاه:

گیاهی است بومی هند و مدیترانه شرقی و در ایران، اسپانیا، هند، فرانسه، ایتالیا و خاور میانه کشت می شود .

قسمتهای مورد استفاده گیاه:

• کلاله
• خامه

ترکیبات شیمیایی:

زعفران حاوی یک اسانس مرکب از ترپنها، الکلهای ترپنیث و استر ها، گلیکوزید های تلخ (شامل کروسین)، کارتنوئید، ویتامینها، پیکروتین و پیکروکروسین. (مواد معطر (اسانس) که مهم ترین ترکیب آن سافرانال می باشد که گاهی تا ۱درصد زعفران را تشکیل می دهد).

خواص مهم دارویی گیاه:

این گیاه جهت درمان اسهال خونی، تب، یرقان ، بزرگ شدن طحال، عفونتهای ادراری، پایین آورنده قند خون و گاهی جهت درمان ناراحتی های پوستی استفاده می شود . زعفران مقوی، مفرح، محرک اعصاب، نشاط آور و مفید برای دستگاه تنفسی است. در طب گیاهی چینی کلاله زعفران جهت درمان گرفتگی سینه، تحریک عادت ماهیانه و برطرف کردن دردهای شکمی مورد استفاده قرار می گیرد. زعفران به علت دارا بودن مواد تلخ موجبات سهولت هضم غذا را فراهم می سازد و از طرف دیگر به علت داشتن اسانس اثر محرک اعصاب دارد. از نظر درمانی دارای اثر مسکن روی اعصاب سطحی بدن است.