تعریف بلوغ:
- بلوغ یعنی کامل‌شدن.
- یعنی مرحله‌ی گذر از کودکی به بزرگ‌سالی.
- در این دوره، مجموعه‌ای از تغییرات جسمی، روانی، عاطفی و اجتماعی اتفاق می‌افتد و زیربنای زندگی بزرگ‌سالی پی‌ریزی می‌شود.
بلوغ چیست؟
بلوغ زمانی است که بدن کودک شروع به تغییر کرده، توانایی تولید مثل پیدا می‌کند. بلوغ فرایندی طبیعی و هنجار است که در تمام انسان‌ها رخ می‌دهد.
والدین در این دوره متوجه رشد جسمی، تغییر شکل بدن و رشد استقلال عاطفی فرزندان خود می‌شوند. پاره‌ای از تغییرات دوران بلوغ برای پسرها و دخترها مشابه است و بعضی متفاوت، هر کودکی با سرعت خود به پیش می‌رود و باید به او اطمینان داد که سرعت او، سرعتی منطقی است. فرآیند کامل رشد بلوغ در پسرها می‌تواند در یک دوره ۴ ساله یا ۸ ساله کامل شود.
هر چه آغاز دوره بلوغ دیرتر باشد، مدت آن هم بیشتر می‌شود، این رویه او می تواند بین سنین ۹-۱۴ سالگی آغاز شود. بسیاری از تغییرات دوران بلوغ در پسرها با یکدیگر هم‌پوشی و تداخل دارد لذا ممکن است برخی از آن ها به طور هم‌زمان اتفاق بیفتد. عامل اصلی تعیین سن بلوغ وراثت است. عوامل دیگری که در شروع سن بلوغ تأثیر می‌گذارند. شامل: مراقبت‌های پزشکی، سلامت جسمی، تغذیه، محیط و شرایط جغرافیایی است.
بلوغ پسران:
بلوغ در پسران دیرتر از دختران روی می‌دهد و معمولاً سنین ده تا شانزده سالگی زمان بروز بلوغ جسمانی در پسران است. سرعت بلوغ نیز در پسران کمتر از دختران است و به همین دلیل دوران بلوغ و تکمیل نشانه های آن در پسران بیش از دختران طول می‌کشد. در پسر ها هیپوفیز واقع در قاعده مغز شروع به ترشح هورمون هایی می‌کند که بیضه را برای تولید هورمون جنسی مردانه یعنی تستوسترون تحریک می‌کنند. این هورمون ها باعث ایجاد تغییراتی مثل بزرگی اعضای تناسلی و رشد موی بدن و سپس تولید اسپرم (زامه) و افزایش میل جنسی می‌شوند.
نشانه‌های بلوغ در پسران که معمولاً از آن‌ها با عنوان صفات ثانویه جنسی نیز نام برده می‌شود، عبارتند از:
- رشد بیضه، ترشح هورمون‌های جنسی و افزایش تولید اسپرم (زامه)
- رشد آلت تناسلی
- رویش موی صورت (ریش و سبیل)
- رویش موی زهار در پائین شکم و اطراف اندام های جنسی
- رویش مو در زیر بغل و سایر بخش های بدن
- تغییر در صدا و کلفت شدن یا مردانه شدن آن
- رشد بدنی و تغییرات جسمانی.
- دیدن خواب های جنسی و در نتیجه بیرون آمدن منی