تعاریفی از مدیریت:
- هماهنگ ساختن منابع انسانی، مادی، مالی.
- هماهنگ کردن کوشش های فردی و گروهی.
- هنر انجام دادن کار به وسیله دیگران.
- هدایت، سازمان دهی، بسیج کردن و کنترل نیروهای انسانی.
- فرآیند برنامه ریزی، سازماندهی، هدایت و کنترل کوشش‌های اعضای سازمان و استفاده از تمام منابع سازمان برای دستیابی به اهداف معین سازمانی.
- مدیریت فعالیتی است منظم در جهت تحقق اهداف معین که از طریق ایجاد روابط میان منابع موجود، انجام دادن کار با مشارکت افراد دیگر، و شرکت فعال در تصمیم گیری صورت می‌گیرد.
مدیریت انسانها و رهبری آنها عبارتست از فن بهتر بسیج کردن و بهتر سامان دادن و بهتر کنترل کردن نیروهای انسانی و به کار بردن آنها (استاد شهید مطهری)
تعریف اخلاق و اخلاق مدیریت:
اخلاق در لغت: شکل باطنی انسان که در انسانها متفاوت است. اخلاق در اصطلاح عبارت است از ملکات نفسانی که به سادگی منشأ صدور افعال انسان می شود و این کیفیت یا از فضائل سرچشمه می‌گیرد مانند شجاعت، عفت و یا از رذایل سرچشمه می‌گیرد مانند کینه و بخل. اخلاق مدیریت، عبارت است از ملکات نفسانی انسان، از آن جهت که اداره امور جمعی از انسان ها را در نیل به اهداف معین، عهده دار است.
موضوع اخلاق مدیریت عبارت است از نفس و روحیات انسان مدیر. فضایلی همچون: شجاعت، تأنی، شرح صدر، وقار، حلم، بخشش و گذشت، نظم و انضباط، و التزام به قانون، برای همه انسانها در همه شرایط زندگی خوب و بایسته است، لیکن برای مدیران و رهبران، پسندیده تر و بایسته تر است.
مفهوم مدیریت اسلامی:
طراحی و انجام فرآیندهای مدیریت در تمام مراحل و سطوح بر اساس مبانی و ارزش های اسلامی در جهت رشد و تعالی همه جانبه فرد و جامعه و خلیفه ا…. کردن انسان.
وجه تمایز مدیریت اسلامی از دیگر نظام ها:
- مدیریت در اسلام وسیله است نه هدف.
- فلسفه وجودی و هدف مدیریت اسلامى هدایت و رشد انسان ها در ابعاد مادی و معنوی است نه قدرت و مقام و منافع.
- هدف غائی مدیریت، رضایت خداوند است و در مسیر قرب به ا…. قرار دارد.
- روش ها و ابزار مدیریت اسلامى باید بر اساس مبانی و ارزش های الهی باشد.
- در مدیریت اسلامى، بیشترین اهمیت به مهارت ارتباط با خدا و “تقوا” داده مى شود و ارزش و مقام هر کس با تقوا ارزیابى می گردد.