سامانه تعلیق یا فنربندی (Suspension) بخشی از خودرو است که باعث میشود نوسانات حاصل از حرکت خودرو بر روی سطوح ناهموار به جِرم معلق که شامل اتاق، شاسی، متعلقات و سرنشینان وارد نشود. سامانه تعلیق از جِرم فنربندیشده، فنر، کمکفنر و جِرم فنربندینشده تشکیل شدهاست. سامانه تعلیق خودرو دو وظیفه مهم را برعهده دارد که یکی جذب نوسانات و ارتعاشات وارد به چرخها بر اثر ناهمواری های جاده و دیگری تماس مؤثر لاستیک چرخها با سطح جاده است. در سامانه تعلیق خودرو همیشه دو مقوله مورد بحث بوده: یکی کیفیت سواری دادن و دیگری قابلیت هدایت و کنترل، که این دو مرتباً در تضاد با یکدیگرند. به عبارت دیگر، بهبود یکی باعث بروز اشکال در دیگری میشود.
انواع سیستم تعلیق:
- تعلیق ثابت: وقتی هر دو چرخ خودرو به یک محور واحد متصل گردند و در یک زمان با هم نوسان کنند، تعلیق را ثابت گویند.
- تعلیق مستقل: گونهای از سامانه تعلیق است که هر چرخ به صورت جداگانه و مستقل ارتعاش می کند و ارتعاشات یک چرخ به چرخ دیگر منتقل نمیشود.
مزایای سیستم تعلیق ثابت:
- قیمت تمام شده تعلیق، ارزان است.
- استحکام محور زیاد بوده در خودرو های سنگین به کار گرفته می شود.
- زوایای چرخ ها ثابت است و لاستیک سایی در آن ها چندان زیاد نیست.
- تعلیق، نیروهای جانبی وارد بر چرخ ها را جذب می کند؛ در نتیجه نیاز به اهرم های تعادل نیست.
- در جاده کم اصطکاک، تعادل فرمان خودرو به خوبی حفظ می شود.
معایب سیستم تعلیق ثابت:
در صورت قرار گرفتن یک چرخ روی مانع، بدنه کاملاً منحرف شده روی چرخ دیگر هم تأثیر می گذارد. به علت سنگینی قسمت فنر بندی نشده، نیاز به فنربندی نیرومندی در محور نیست؛ بنابراین سیستم فنربندی، سخت و انعطاف ناپذیر است.
مزایای سیستم تعلیق مستقل:
- به علت تماس بهتر چرخ های جلو با جاده، هدایت و کنترل خودرو بهتر انجام می شود.
- نیروهای وارد شده به چرخ ها به وسیله سیستم تعلیق جذب شده از انتقال آن به شاسی جلوگیری می شود.
- نوسان هر چرخ به چرخ دیگر و شاسی انتقال نمی یابد؛ بنابراین، آسایش سرنشینان بیشتر می شود.
- وزن محور به وسیله شاسی جذب می شود؛ بنابراین، دیفرانسیل و قطعات سنگین در شمار قطعات فنربندی شده هستند و می توان فنر نرمی برای تعلیق انتخاب کرد.
- در هنگام شتاب گیری و پیچیدن خودرو، چرخ ها سطح اتکای بیشتری به دست آورده ایمنی آن ها افزایش می یابد.
معایب سیستم تعلیق مستقل:
در اثر ارتعاش زیاد چرخ ها که به انعطاف و نرمی آن ها مربوط می شود؛ تغییرات زاویه ای چرخ ها زیاد می گردد و لاستیک سایی افزایش می یابد. مخارج تعمیر، نگه داری و تولید تعلیق مستقل، زیاد است.