دعای عرفه دعایی نسبتاً طولانی و از اعمال مهم شیعیان در روز عرفه است که پس از نماز ظهر و عصر تا غروب خوانده می‌شود. دعای عرفه منسوب به حسین بن علی، پیشوای شیعیان، با حجمی حدود ۳۲۰۰ واژه که با اختلافاتی جزئی در کتب مختلف نقل شده، و مضمونش اعتراف به جایگاه خدا و اقرار به جایگاه انسان در هستی، و نیز حمد و سپاس برای نعمت های فراوان خداوند بر انسان، یادآوری مشکلات و تب و تابهایی که شخص در عمر خویش از بدو آفرینش تاکنون پشت سر نهاده، و کوشش برای جلب رحمت الهی، و طلب آرامش و عافیت از وی، همچون مهم‌ترین خواستهٔ انسان است. این دعا حاوی اصلی ذکر شده در همهٔ تحریرها، و ذیلی مذکور در برخی تحریرهای دعا در حدود ۸۰۰ واژه است. گفته شده که حسین بن علی این دعا را در روز عرفه و در صحرای عرفات و در کنار همراهانش در بیرون خیمه ها خوانده‌است. بر پایهٔ آنچه در اول برخی از نسخ دعا ذکر شده، این دعا توسط بشر و بشیر فرزندان «غالب اسدی» نقل شده‌است. در ایران دعای عرفه با حضور میلیون ها نفر در مناطق مختلفی از مساجد، دانشگاه ها، امامزادگان و همچنین مناطق عملیاتی جنگ ایران و عراق و همچنین سفارت خانه های ایران در خارج از کشور برگزار می‌گردد.
محتوای دعای عرفه (دعای عرفه امام حسین (ع) دربردارنده مطالبی است که برخی از مهم ترین محور های آن عبارت است از):
- شناخت خداوند و بیان صفات الهی و تجدید عهد و پیمان با پروردگار و شناخت پیامبران و تحکیم ارتباط با آنها و توجه به آخرت و اظهار عقیده قلبی.
- سیر اندیشه در آفاق جهان و یادآوری نعمت‌های بیکران الهی بر انسان و حمد و سپاس خداوند بر آنها.
- تضرع به درگاه خداوند و اقرار به گناهان و توبه و درخواست عفو و روی آوردن به صفات پسندیده و اعمال خیر.
- درخواست حوایج که با درود و صلوات بر محمد و آل محمد شروع می‌شود. سپس تقاضای بخشش و نور هدایت و رحمت و برکت و وسعت روزی و پاداش اخروی و … .