اهمیت بررسی و مطالعات شهر و روستا:

• به منظور درک مسائل شهر گرایی
• پیدایش راه حلهای مناسب جهت برقراری یک روند توسعه متعادل شهری و روستایی و متناسب بــا امکانات موجود ناحیه ای، کشوری
• حل مسائل مهاجرت روستاییان به شهرها

انجام پژوهشایی در این زمینه چه در مناطق شهری و چه در مناطــق روستایی ما را برای درک و فهم پدیده واقعی که امروز با آن مواجه هستیم کمک خواهـد کرد و از اختلاف شدید مزایای اقتصادی، اجتماعی شهر و روستا که در حال حاضر روبه افزایش است خواهــد کاست.

از سوی دیگر:

• شهرنشینی امروزه به یکی از پیچیده ترین فضاهای کالبدی و عملکردی تبد یل شده است
• اینکه شهرها چگونه پا می گیرند
• بر اساس چه روابطی به حیات خود ادامه می دهند
• نیروی محرکه پویایی عظیم آنها چیست
• عوامل محیطی و جغرافیایی در مکان یابی آنها تا چه حد موثر بوده است
• از جمله پرسشهایی است که تنها به طور جسته گریخته مورد بررسی قرار گرفته است

تعریف و مفهوم شهر:

کلمه شهر از شار و شارستان گرفته شده است و شهرستان همان شارستان است و بخشی از محل تمرکز و سکونت و اجتماع شهر نشین قدیم بوده است. شهر یک هسته مرکزی داشته که شارستان می گفتند. ظاهرا ابتدایی ترین شهرها به صورت دایره بوده است. معادل این کلمه در عربی مدینه و در رومی اورب است یا Village و مترادف آن کامپانی که از کمپ (camp)گرفته شده و به معنی محل اتراق اردوگاه نظامی است.

مفهوم شهر از دیدگاه آماری:

متخصصین آمار احتیاج دارند که شهر را تعریف کنند چرا که باید بدانند که نسبت و رابطه بین جمعیت روستایی و روستا نشین و شهری و شهر نشین در یک منطقه معین چیست ؟ در ایران از سال ۱۳۳۵ به این طرف سکونتگاهها و مراکز تراکم انسانی بیش از ۵۰۰۰ نفر جمعیت شهر شناخته شده بود و اخیرا طبق قانون تقسیمات کشوری تعداد جمعیت شهر به ۱۰۰۰۰ نفر افزایش یافته است.

مفهوم شهر از نظر نوع معیشت:

روستا معمولا جایی است که اساس و مبنای معیشت آن بر کار کشت به ویژه بهره برداری از زمین استوار است، شهر جایی است که مبانی شغلی و معیشتی و بافت، مسکن آن با بهره برداری از زمین رابطه ای مستقیم و چندانی ندارد و یا انکه کار کشت مشغله اصلی آن را تشکیل نمیدهد.