آی یو دی، یا ابزار درون‌زهدانی (IUD) وسیله‌ای به شکل‌های گوناگون (اکثراً T شکل)، از جنس پلاستیک یا فلز که برای پیشگیری از آبستنی در زهدان جایگذاری می‌شود است. آی یو دی یکی از وسایل پیشگیری از بارداری برای مدت طولانی است، که مورد تأیید سازمان جهانی بهداشت (اختصاراً WHO) بوده و یکی از پرمصرف‌ترین و رایج‌ترین انواع وسایل پیشگیری از بارداری محسوب می‌شوند. شکل کلی آی یو دی اغلب شبیه حرف T انگلیسی است. دو نوع آی.یو. دی وجود دارد، در یک نوع مقدار کمی فلز مس و در نوع دیگر پروژستین یا فرم صناعی هورمون پروژسترون تعبیه شده‌است. محل اصلی قرار گرفتن آن در حفره رحم است و نیازی به تصمیم‌گیری روزانه در مورد استفاده از آن نیست. دخالت مصرف‌کننده در نحوه استفاده از آن بسیار ناچیز است. جهت کنترل و معاینه در مورد نحوه قرارگیری IUD در بار اول بعد از یک ماه سپس بعد از سه ماه و از آن پس هر یکسال یکبار به مراکز درمانی مراجعه کرد. تعویض IUD پس از پایان مدت زمان اثر آن ضروری است.
توجه: مطلب فوق از دو فایل مجزا ۲۱ و ۱۲ اسلایدی تشکیل شده است.