فارکس (FOREX) چیست؟

در گذشته ای نه چندان دور اساس مبادلات ارزی در دنیا برای تمامی ارزها بر پایه نرخ های ثابت (Fixed Exchange Rate) بود؛ بدین معنی که هر ارز تنها یک نرخ ثابت در مواجه با ارزهای دیگر داشت. پس از خاموش شدن آتش جنگ جهانی دوم، عده ای به فکر ایجاد نظام جدیدی در قیمت گذاری نرخ ارزها افتادند که حاصل آن تولد قانون مشهور برتون وودز (Bretton Woods) بود که بر اساس آن ارزش هر ارز در مقابل دیگری در مقایسه با ارزش یک دلار امریکا یا مقدار یک اونس طلا که مقداری ثابت و توافق شده بود، بدست می آمد.

قانون برتون وودز تا زمانی ادامه داشت که همگی از میزان ارزش ثابت دلار امریکا رضایت داشتند. ولی این رضایت در سال ۱۹۷۱ به پایان رسید و باعث لغو خودبخود این قانون شد. قانون فعلی (یا نظام تعیین ارزش هر ارز بر اساس میزان عرضه و تقاضا برای همان ارز درلحظه) جایگزین آن شد که هم اکنون از این نظام در بازار فارکس برای تعیین ارزش هر ارز در مقابل ارز مشخص دیگر استفاده می گردد. در ابتدای ایجاد نظام عرضه و تقاضا که منجر به ایجاد فرصتی تجاری از راه تبادل ارزهای مختلف برای بازرگانان گردیده بود.

گروههای قادر به معامله در بازار فارکس منحصر به بانکهای بزرگ، دولتها و موسسات مالی با سرمایه هایی بسیاربزرگ بودند. تا اینکه پس از گذشت مدت کوتاهی با پیشرفت وسائل ارتباطی، افرادخرده پا و شرکتهای کوچکتر نیز- با استفاده از امتیازی که بانکها و کارگزاران در مقابل سرمایه نه چندان بزرگشان به آنها اختصاص میدادند- قادر به تجارت در این بازار شدند -آن هم با سرمایه ای به مراتب بزرگتر از آنچه نزد بانک یا کارگزار خود سپرده بودند- بطوریکه توانستند با کسب یک اعتبار۱۰۰برابرسرمایه های اندک خود را تبدیل به سرمایه های بزرگ نمایند.

به طور مثال شخصی با داشتن $ ۱۰.۰۰۰و کسب اعتبار ۱۰۰ برابری با سرمایه ای برابر $۱.۰۰۰.۰۰۰ می تواند به تجارت بپردازد که طبیعتا این حجم بالای سرمایه قدرت و تاثیر گذاری بیشتری را در اختیار اشخاص و شرکت های کوچکتر قراد خواهد داد. بطوری که معامله گران می توانند به معامله اموالی بپردازند که ارزش آن بیش از مقدار پولی است که در حساب دارند.

همچنان که به تعداد معامله گران در این بازار افزوده شد و به موازات آن علوم ارتباطی نیز توسعه بیشتری یافت، امکانات جدیدی نیز در نحوه ارتباط بین کارگزار و معامله گران بوجود آمد که از مهمترین دستاوردهای آن می توان به استفاده از شبکه جهانی اینترنت در انجام معاملات توسط معامله گران در هر نقطه از دنیا در کمترین زمان ممکن اشاره کرد که البته استفاده از این تکنیک منجر به برداشته شدن مرزهای جغرافیایی و محدودیت های اطلاع رسانی برای تمامی معامله گران در سرتاسر دنیا گردید که ایرانیان نیز از این قاعده مستثنی نبوده اند.