پیشینه و سوابق تحقیق:
معرفی جنگلهای زاگرس
جنگلهای زاگرس در غرب کشور و از نزدیکی مرز شمال غربی با ترکیه به موازات مرز عراق به سمت جنوب کشیده شده است و یازده استان کشور را تحت پوشش قرار می دهد. مساحت جنگلها ی زاگرس بالغ بر ۶ میلیون هکتار است ۴۲ درصد جنگلهای کشور را تشکیل داده که در محدوده ای ۳۰ میلیون هکتاری پراکنده است. گونه های درختی نظیر:
- بلوط
- بنه
- بادامک
- ارژن
- کیکم
- گلابی وحشی و …
نیز در این ناحیه دیده می شود. در این جنگلها تاکنون بالغ بر ۱۸۰ گونه درختی و درختچه ای شناسائی شده است که خود نمایانگر ارزش ژنتیکی این جنگلهاست.
وضعیت جنگلهای زاگرس:
- ۹۳ درصد جنگلهای زاگرس دارای فرم رویشی شاخه زاد است .
- بیش از ۶۰ درصد جنگلهای زاگرس در کلاسه انبوهی جنگل تنک(تاج پوشش ۵ تا ۲۵ درصد) قرار دارد.
- چرای مفرط و کوبیدگی خاک در اغلب مناطق جنگلی زاگرس وجود دارد.
- زراعت دیم، در اغلب اراضی جنگلی، مانع بقاء هر گونه زادآوری درختان است .
- به علت فرسایش بالا فاقد هموس بوده و خاک حاصلخیز از بین رفته است.
پدیده خشکیدگی و سوابق آن در ایران و جهان:
خشکیدگی گونه های مختلف جنگلی درکشورهای:
- آمریکا
- انگلستان
- ترکیه
- عراق
- اسپانیا
- پرتغال
- یوگسلاوی سابق
- ایتالیا
- اتریش
- مراکش
- اسلوونی
و همچنین طبق منابع موجود این پدیده اولین بار در سال ۱۹۲۰ در انگلستان مشاهده شده است. اولین گزارشات واصله در سال ۸۸ در استان ایلام. پدیده گرم شدن زمین از عوامل تشدید کننده ضعف بیولوژیکی. ضعف بیولوژیک در درختان سبب شیوع نوعی بیماری قارچی با عنوان ذغالی بلوط Biscogniaxia mediterana و سه نوع آفت چوبخوار از خانواده های Buprestidae و Cerambycidae گردید.
عوامل خشکیدگی درختان بلوط در زاگرس:
- تغییر رنگ برگ درخت از سبز به قهوه ای و ریزش غیر متعارف آن در دوره رویش
- عدم رشد واقعی و کوچک ماندن
- برگها و میوه ها
- مجنونی شدن شاخه ها و تغییر
- رنگ و پوسته پوسته شدن تنه
- خروج شیرابه قهوه ای رنگ از تنه درخت
- وجود حفره های مربوط به آفات چوبخوار بر روی تنه درخت
- خشک شدن کامل تاج و سیاه شدن زیر پوست تنه