موقعیت جغرافیائی و مشخصات کلی کشاورزی استان البرز:
استان البرز با وسعتی حدود ۵۰۸۳ کیلومتر مربع معادل ۰/۳۱درصد مساحت کل کشور است . این استان در محدوده -عرض جغرافیایی شمالی وطول جغرافیایی شرقی واقع شده است . ارتفاع مستعد کشت آن بین ۹۰۰ تا ۱۹۶۰ متراز سطح دریا می باشد . این استان از شمال به استان مازندران ،از شمال غرب به استان گیلان، از جنوب به استان مرکزی، از غرب به استان قزوین و از شرق به استان تهران محدود است.
بخش شمالی استان البرز که در دامنه جنوبی رشته کوههای البرز واقع شده عمدتاً کوهستانی و شامل قلل ارتفاعات کندوان ، طالقان و … می باشد. استان البرز دارای ۴ شهرستان ، ۱۶ شهر ، ۲۱ دهستان و ۴۶۸ روستا می باشد. شهرستانهای استان البرزعبارتند از : نظرآباد، ساوجبلاغ ، کرج و طالقان جمعیت آن بالغ بر ۲/۱ میلیون نفر است که نسبت جمعیت روستایی به کل جمعیت استان ۹/۹۸ درصداست.
مساحت، جمعیت بهره بردار و میزان تولید محصولات کشاورزی استان البرز:
مساحت استان | مساحت اراضی کشاورزی و منابع طبیعی | مساحت اراضی کشاورزی ( زراعی و باغی) هکتار | تولیدات (میلیون تن در سال) | جمعیت بهره بردار (خانوار) | میزان تولید (زراعی،باغی،دامی) | |||||||
کیلومترمربع | درصد از کشور | هکتار | درصد از مساحت استان | میلیون تن در سال | درصد از کشور | |||||||
دامی | زراعی و باغی | |||||||||||
زراعی | باغی | کل اراضی قابل کشت | درصد از کشور | |||||||||
۵۰۸۳ | ۰/۳۱ | ۴۷۵۸۹۶ | ۹۳/۶ | ۴۸۹۲۵ | ۲۵،۷۷۳ | ۷۴۸۶۹ | ۰/۵ | ۰/۴۹ | ۱/۴۸* | ۳۱۱۱۴ | ۱/۹۷ | ۲/۲ |
انواع کاربری اراضی حوزه های کشاورزی و منابع طبیعی استان البرز:
نوع کاربری اراضی | مساحت (هکتار) | درصد از مساحت اراضی زراعی و مراتع | درصد از مساحت آن کاربری در کشور |
مرتع | ۳۴۸۱۰۴ | ۶۸/۴۶ | ۰/۴۴ |
جنگل | ۱۲۰۲ | ۰/۲۴ | ۰/۰۰۸ |
بیابان | ۵۱،۷۲۱ | ۱۰/۱۷ | ۰/۱۶ |
زراعی | ۴۸۹۲۵ | ۹/۶ | ۰/۴ |
باغی | ۲۵،۹۴۴ | ۵/۱ | ۱/۰۱ |
جمع | ۴۷۵۸۹۶ | ۹۳/۶ | ۲/۰۱۸ |
مسکونی و غیره | ۳۲،۵۱۷ | ۶/۴ | – |
جمع | ۵۰۸۴۱۳ | — | ۰/۳۱ |
مهم ترین محدودیتهای توسعه پایدار بخش کشاورزی استان البرز:
منابع | شاخص | واحد | استان | کشور |
آب | آب مصرفی بخش کشاورزی | میلیون مترمکعب | ۶۳۰/۵ | ۸۶ |
سهم بخش کشاورزی از کل آب | درصد | ۸۹ | ۹۳ | |
پایین بودن راندمان آبیاری کشاورزی ( هدر رفتن ۵۴ درصد آب مصرفی) | درصد | ۴۶ | ۳۶ | |
متوسط افت سطح سفره آب زیرزمینی | وضعیت | زیاد | کمتر | |
زمین | متوسط اندازه هر واحد بهره برداری | هکتار | ۳/۰۵ | ۵/۱ |
سرعت خرد شدن اراضی در سال (بعلت گسترش تصاعدی مساحت شهرها، روستا و کانونهای جمعیتی) | وضعیت | زیاد | کندتر | |
تغییر کاربری اراضی ( بعلت رشد تصاعدی شهرها و روستاها در حاصلخیزترین اراضی کشاورزی ) | وضعیت | زیاد | کمتر | |
سرمایه | سهم زمین زراعی سرانه هر کشاورز | هکتار | ۳/۲ | ۴/۴ |
سهم سرانه باغ هر کشاورز | هکتار | ۱/۴ | ۱/۱۲ | |
سهم سرانه دام هر دامدار | واحد دامی | ۲۸ | ۴۷/۸ | |
سایر | خطر تشدید آلودگی زیست محیطی ( منابع آب و خاک و …) | وضعیت | متوسط | کند |
کمبود منابع سرمایه ای، تسهیلات بانکی، و ضعف بنیه مالی کشاورزان | وضعیت | متوسط | ضعیف | |
سهم از کل سرمایه گذاری سالانه | درصد | – |