مراقبت های پرستاری در اکسیژن رسانی:
اکسیژن (Oxygen) یکی از عناصر شیمیایی در جدول تناوبی است که نشان شیمیایی آن O و عدد اتمی آن ۸ است. این عنصر که عضوی از خانواده عناصر گروه کالکوژن، یعنی گروه شانزدهم در جدول تناوبی است، نافلزی بسیار واکنشپذیر و عاملی اکسیدکننده است که به آسانی موجب اکسید شدن عناصر و ترکیبات شیمیایی میشود. از نظر جرمی، پس از هیدروژن و هلیوم، اکسیژن سومین عنصر فراوان در کیهان است. در دما و فشار استاندارد، دو اتم اکسیژن با اتصال به یک دیگر موجب تولید ساختاری موسوم به دیاکسیژن یا اصطلاحاً موجب شکلگیری یک مولکول اکسیژن میشوند.
مولکول اکسیژن در حالت گازی، بیرنگ، بیبو و دارای فرمول O۲ است. مولکول اکسیژن ۲۰٫۹۵ درصد از اتمسفر کره زمین را تشکیل میدهد. با درنظر گرفتن اکسیژن موجود در فرمول شیمیایی ترکیبهای دارای اکسیژن موجود در پوسته زمین، اکسیژن تقریباً تشکیل دهنده نیمی از عناصر سازنده پوسته زمین است. اجزای سازنده بدن انسان از چند دیدگاه قابل بررسی است. از نظر جرم، سلولهای انسان دارای ۶۵ ـ ۹۰٪ آب هستند. از این رو اکسیژن بخش عمدهای از جرم انسان را تشکیل میدهد.
۹۹٪ جرم بدن انسان از ۶ عنصر اکسیژن، کربن، هیدروژن، نیتروژن، کلسیم و فسفر تشکیل شدهاست. اکسیژن درمانی (Oxygen therapy) به عنوان روشی از مراقبتهای تنفسی است که به هنگام وجود مشکل تنفسی ارائه میگردد. در این روش جریان اکسیژن با غلظت بالاتر از حد معمول به اندامهای حیاتی مددجو رسانده میشود. ریه ها به طور طبیعی اکسیژن را از هوا جذب میکنند. با این حال، برخی از بیماریها و شرایط میتوانند از دریافت اکسیژن کافی جلوگیری کنند. اکسیژن درمانی کمک میکند که فرد عملکرد بهتر و فعال تری داشته باشد.
عملکرد طبیعی دستگاه تنفسی:
- دستگاه راه هوایی جهت انتقال هوا
- دستگاه آلوئل در ریه ها
- دستگاه قلب و عروق
آناتومی:
- راه هوایی فوقانی
- راه هوایی تحتانی
- سورفکتانت
هیپوکسی ـ علائم هیپوکسی:
- تنگی نفس
- افزایش فشار خون همراه با فشار نبض کم
- افزایش تنفس و ضربان نبض
- رنگ پریدگی و سیانوز
- اضطراب و بیقراری علامت شایع