انسولین یکی از هورمون هایی است که تأثیرات مختلفی در متابولیسم و دیگر اعمال بدن میگذارد. انسولین با اثر به سلول های کبد باعث میشود این سلول ها با گرفتن قند از خون و ذخیره آن به صورت گلیکوژن، قند خون را کاهش دهند و با تجمع گلیکوژن در سلولهای ماهیچه ای ـ به عنوان یک منبع سوخت ـ انرژی را افزایش دهد. همچنین با اثر به بافت های چربی، استفاده از چربی به عنوان منبع سوخت را متوقف میکند. در صورت نبود یا کمبود انسولین در خون، بدن از چربی به عنوان منبع سوخت استفاده میکند. انسولین به عنوان مرکز کنترل متابولیسم بدن عمل میکند. اثر هورمون گلوکاگون عکس عمل انسولین میباشد. انسولین در پزشکی برای درمان نوعی دیابت شیرین استفاده میشود. در دیابت شیرین نوع یک (دیابت وابسته به انسولین) توانایی تولید انسولین در بدن کاهش مییابد یا قطع میشود از این رو با تزریق روزانه انسولین (اغلب به صورت زیر پوستی) علایم بیماری از بین میرود.
افراد مبتلا به دیابت شیرین نوع دو (یا دیابت غیروابسته به انسولین)، با این که مقدار انسولین در خون از مقدار طبیعی بیشتر است، ولی تعداد گیرنده های انسولین کم است. در مواردی نادر اگر دارو های دیگر اثرگذار نبودند، از انسولین برای کنترل مقدار گلوکز خون استفاده میشود. انسولین بر اعمال سایر نقاط بدن نیز اثر میگذارد، برای مثال اگر انسولین وارد مغز شود باعث افزایش توانایی یادگیری و حافظه میشود. انسولین یک هورمون پپتیدی با ترکیب ۵۱ اسیدآمینه میباشد. این هورمون از سلولهای بتا جزایر لانگرهانس، واقع در بخش درونریز پانکراس، به خون ترشح میشود، نام انسولین نیز از واژهٔ لاتین «اینسولا» به معنی جزیره گرفته شدهاست وزن مولکولی انسولین ۵۸۰۸ دالتون اندازهگیری شدهاست.
تهیه انسولین ـ مشورت با پزشک :
- نام انسولین مورد استفاده
- میزان انسولین مورد استفاده
- دفعات تزریق انسولین
- آگاهی از زمان اوج اثر عملکرد انسولین
- انسولین کوتاه اثر ـ شفاف
- انسولین طولانی اثر ـ شیری رنگ
نگهداری انسولین :
- انسولین مورد استفاده در دمای اتاق نگهداری شود.
- انسولین در معرض گرمای بسیار شدید و یخزدگی نباشد.
- ویال های اضافی در قسمت درب یخچال قرار گیرند.