تعریف سود و زیان:
گزارشی که نتایج فعالیتهای واحد انتفاعی طی دوره حسابداری را نمایش می دهد. هدف از تهیه این گزارش، ارائه کلیه درآمدها و هزینه های شناسائی شده طی دوره مالی و تمرکز اصلی آن درآمدها و هزینه های عملیاتی است. اگرچه اقلام صورت سود و زیان مربوط به عملکرد گذشته واحد تجاری طی دوره حسابداری است، اما سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان و سایر استفاده کنندگان براساس این اطلاعات، عملکرد آتی را پیش بینی می نمایند. (علت اهمیت این صورت مالی این است که امکان پیش بینی گردش وجوه نقد در آینده و همچنین ارزیابی عملکرد مدیریت را فراهم می آورد).
اهداف صورت سود و زیان:
از آنجا که اقلام صورت سود و زیان بر پایه رویدادهای گذشته استوار است، استفاده کنندگان براساس روند فعالیتهای گذشته می توانند میزان جریانات ورودی وجه نقد آتی از محل فعالیتهای مستمر را پیش بینی نمایند.
رهنمودهای کلی صورت سود و زیان که در اختیار استفاده کنندگان قرار می گیرند عبارتند از:
- فراهم کردن اطلاعات درباره اجرای عملیات واحد انتفاعی بطور جداگانه ناشی از سایر جنبه های اجرائی آن
- ارائه نتایج فعالیت های مشخص یا رویدادهای قابل ملاحظه برای پیش بینی مبالغ، زمان بندی، میزان عدم اطمینان در آمد و جریانات نقدی آتی
- ارائه اطلاعات مفید برای ارزیابی بازده سرمایه گذاری واحد انتفاعی
- فراهم ساختن بازخورد برای استفاده کنندگان جهت ارزیابی انتظارات قبلی درآمد و اجزای ترکیبی آن
- فراهم ساختن اطلاعات برای مساعدت به ارزیابی مخارج نگهداری قابلیت عملیاتی واحد انتفاعی
- ارائه اطلاعات درباره چگونگی ایفای مدیریت موثر در مباشرت و نظارت بر مسئولیت محوله خود درباره منابع واحد انتفاعی
شکل و محتوای صورت سود و زیان:
صورت سود و زیان نتایج عملیات واحد تجاری طی یک دوره زمانی مشخص (دوره حسابداری) را نشان می دهد. به عبارت دیگر صورت سود و زیان در برگیرنده در آمد حاصل از عملیات مستمر، هزینه های عملیاتی حاصل از عملیات مستمر، درآمد و هزینه های غیر عملیاتی و در آمد مشمول مالیات واحد تجاری طی یک زمان مشخص را گزارش می نماید. سود خالص دوره مالی از رابطه زیر بدست می آید.
زیان غیر عملیاتی – سود غیر عملیاتی + هزینه متحمل – درآمد تحصیل شده = سود (زیان) خالص
صورت سود و زیان طبق استاندارد ایران باید دست کم حاوی اقلام اصلی زیر باشد:
- درآمدهای عملیاتی (فروش کالا ، درآمد خدمات)
- بهای تمام شده کالای فروخته شده و خدمات ارائه شده
- هزینه های عملیاتی (هزینه های فروش و اداری)
- سود یا زیان عملیاتی
- هزینه های مالی (تسهیلات دریافتی از بانکها و سایر منابع اعتباری)
- خالص سایر درآمدها و هزینه های غیر عملیاتی
- مالیات بر در آمد
- سود یا زیان فعالیت های عادی
- اقلام غیر مترقبه
- سهم اقلیت
- سود یا زیان خالص