مقدمه:

در قانون تجارت الکترونیکی (مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷) رفتارهای زیر جرم انگاری شده اند:

کلاهبرداری الکترونیکی، نقض حقوق مالکیت فکری (شامل نقض حقوق مولف، نقض اسرار تجاری و نقض علائم تجاری) جعل الکترونیکی و سرانجام نقض حقوق انحصاری (در بر گیرنده نقض حقوق مصرف کننده و قواعد تبلیغ و نقض حمایت از داده پیامهای شخصی). تعریف تجارت الکترونیک از نظر حقوقی تجارت الکترونیکی عبارت است از هر گونه معامله یا فعالیت تجاری از ناحیه تاجر و با استفاده از وسایل الکترونیکی و ابزارهای جدید ارتباطی.

تعریف جرمهای مربوط به تجارت الکترونیک:

• تعریف کلی: جرمهای الکترونیکی خاص حوزه تجارت الکترونیک و بطوردقیقتر جرمهای الکترونیکی خاص حوزه مبادلات مالی الکترونیک.
• تعریف خاص: هرجرمی که قانونگذار رایانه را به منزله موضوع یا وسیله جرم به صراحت جز رکن مادی آن قرار داده و وقوع در بستر تجارت الکترونیکی را شرط تحقق آن اعلام کرده باشد جرم مربوط به تجارت الکترونیکی است.
• تعریف عام: هر جرمی که قانونگذار وقوع در بستر تجارت الکترونیکی (وبعبارت بهتر مبادلات مالی الکترونیکی) را به صراحت شرط تحقق آن اعلام کرده باشد یا در عمل در بستر تجارت الکترونیکی ارتکاب یابد.

رکن قانونی کلاهبرداری الکترونیکی:

ماده ۶۷ ق.ت.ا : هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی،با سو استفاده ویا استفاده غیر مجاز از داده پیام ها،برنامه ها و سیستم های رایانه ایی و وسایل ارتباط از راه دور و ارتکاب افعالی نظیر ورود،محو، توقف داده پیام، مداخله در عملکرد برنامه یا سیستم رایانه ایی و غیره دیگران را بفریبد و یا سبب گمراهی سیستم های پردازش خودکار و نظایر آن شود و از این طریق برای خود یا دیگری وجوه، اموال یا امتیازات مالی تحصیل کند و اموال دیگران را ببرد مجرم محسوب و علاوه بر رد مال به صاحبان اموال به حبس از یک تا سه سال و پرداخت جزای نقدی معادل مال ماخوذه محکوم میشود.

تبصره: شروع به این جرم نیز جرم محسوب و مجازات آن حداقل مجازات مقرر در این ماده می باشد.

سو استفاده یا استفاده غیر مجاز:

• ورود داده پیام (input of data message) معنای مصدری وارد کردن از آن اتخاذ شده است.
• محو داده پیام (deletion/erasure of data message) بمعنای از بین بردن داده است.
• توقف داده پیام (suppression of data message) بمعنای مصدری متوقف کردن داده پیام است، متوقف کردن می تواند موقتی یا دائمی باشد.
• مداخله در عملکرد برنامه یا سیستم رایانه ای (interference with the functioning of a computer program of system)