نقشه برداری زیر زمینی:
منظور از نقشه برداری زیر زمینی کلیه عملیات و محاسبات نقشه برداریست که برای تعیین موقعیت و حدود و مشخصات عوارض در زیر سطح زمین به کار می روند. عوارضی که موضوع این برداشت قرار می گیرند عبارتند از:
- چاه ها
- دالان ها یا راهروهای زیرزمینی
- غارهای زیرزمینی که ممکن است به صورت انبار یا پناهگاه مورد استفاده قرار گیرند
- تونل ها
- معادن و منابع زیرزمینی و غیره
برای دسترسی به منابع در معدن غالباً باید به وسیله چاه ها و راهرو ها از سطح زمین به محل آن ها دست یافت. برای عبور کابل های برق و آبرسانی نیز از راهروهای زیرزمینی استفاده می شود.
نقشه برداری زیر زمینی شامل موارد زیر می باشد:
- طراحی در مرحله شروع پروژه تونل را بر عهده دارد
- اجرای عملیات حفاری هدایت
- تهیه نقشه و نقشه برداری از زیر زمین
اصطلاحات نقشه برداری زیر زمینی:
- زیر زمین (UNDER ground): در اصطلاح عام به عوارض قابل دسترسی و یا طبیعی در داخل زمین می گویند.
- معدن (MINE): مجموعه تاسیسات زمینی و دالانهای زیر زمین که به منظور هدف خاصی احداث شده را معدن گویند. اصطلاحا به محل تجمع مواد معدنی نیز معدن می گویند.
- گالری (Gallery): به دانالهای افقی زیر زمینی که از یک طرف به منظور خاصی مسدود است و خود یکی از راههای ورود به زیر زمین به شمار می رود گالری می گویند که به سه نوع (اکتشافی، آماده سازی، اصلی و فرعی )وجود دارد.
- تونل (tunnel): دالان عبوری عریضی است که از دو طرف باز می شود و به انواع (افقی، مایل و مارپیچ)، موجود می باشد.
- چاه (shaft): گالری قائمی که از راههای ورود به زیر زمین به شمار می رود و مقطع آن ممکن است دایره (که در اروپا و آسیا مرسوم است) و یا مستطیل (که در آمریکا مرسوم است) باشد.
- رمپ (Ramp): رمپ یا شیب گذر، تونل شیب داری است که برای اتصال بین طبقات مختلف معدن به کار می رود اصطلاحا به آن بالارو یا پایین رو (دوبل) نیز می گویند.
- گمانه (soundage): عبارت است از چاه کم قطر و عمیقی که برای نمونه برداری از لایه های زمین و جهت دادن به امتداد حفاری از آن استفاده می شود و در نوع (اکتشافی و راهنما) موجود می باشد.
- حفاری: پیشروی در امر گود برداری زیر زمین که به وسیله ماشینهای حفاری و یا اکتشافی انجام می شود را گویند.
شرایط خاص نقشه برداری در زیر زمین:
- تاریکی و عدم نور کافی
- محدودیت فضا
- امکان تخریب و ریزش تونل
- امکان سقوط در چاه
- وجود گازهای خفه کننده
- ورود آبهای سطح الارضی
- اختلالات مغناطیسی
- وجود جریانات هوا در داخل تونل و به هم زدن تعادل شاقولهای آویزان در تونل
- تکانها و لرزشهای زیر زمینی
- کار نکردن دستگاههای مخابراتی
- سختی کار