توضیحاتی مختصر راجع به هم اندیشی شریان های حیاتی:

پیرو طرح مطالعاتی کاربرد های فناوری نانو در حوزه های مختلف مهندسی عمران که در تابستان ۱۳۸۳ به سفارش ستاد نانو توسط TDSC انجام شد و نظر به اهمیت چالش زلزله، مطالعات تخصصی کاربردهای احتمالی فناوری نانو در کاهش خطرات زلزله از اردیبهشت ۱۳۸۴ از سوی ستاد نانو بر عهده این موسسه نهاده شد. پس از دسته بندی مسائل مربوطه نهایتا مطالعه به ۵ مبحث کنترل سازه ها، شریان های حیاتی، ژئوتکنیک، پیش نشانگرها و اجزای سازه ای ـ غیر سازه ای تقسیم شد.

در گام اول موضوع کنترل سازه ها مطالعه شده و یک جلسه هم اندیشی جهت بررسی بیشتر ۳ ایده کاربردی بدست آمده به تاریخ ۲۸/۴/۱۳۸۴ برگزار گردید و ایده ها به ستاد و صندوق حمایت از پژوهشگران کشور ارسال گردید. در گام دوم پس از مطالعه ابعاد مختلف شریانهای حیاتی، ۳ ایده کاربردی بدست آمده به هم اندیشی گذاشته می شود. شایان ذکر است مقاوم سازی شریانهای حیاتی پیرو تصویب ماده ۴۴ برنامه سوم و بند م تبصره ۱۳ قانون بودجه سال ۱۳۷۹ و با تخصیص ردیف بودجه ۵۰۳۴۶۶ که در سالهای بعد نیز تمدید شده در ۴ حوزه فوق آغاز گردیده است.

اما متاسفانه اینک از حدود ۶۰۰ طرح که مطالعات آنها آغاز شده اکثر آنها با مشکلات عدیده ای روبرو هستند و تقریبا اجرای هیچ یک از آنها به اتمام نرسیده است. با تاکید قاطع بر اینکه انتظار نمی رود فناوری نانو مشکل زلزله خصوصا در مورد شریانهای حیاتی که از مهمترین عوامل خسارات و مرگ و میر در زلزله ها بشمار می رود را حل کند، پتانسیل های این فناوری در موضوع هم اندیشی به مباحثه گذاشته می شود.

مقدمه:

• زیر ساخت ها همانند اتوبان ها
• سیستم‌های آب‌رسانی و جمع‌آوری فاضلاب
• سیستم‌های انتقال نیرو و ارتباطات
• سیستم‌های گاز طبیعی

شاهرگها و نیروی حیاتی جوامع مدرن را تشکیل می‌دهند. با محروم شدن انسان از این زیر ساختها، مخصوصاً در زلزله‌های بزرگ شهری، زندگی بشر به صورت زندگی انسان اولیه در می‌آید. به این دلیل عبارت ”شریان حیاتی“ را برای آنها به کار می‌بریم.

ویژگیها، عملکرد، آسیب پذیری و مقابله با اثرات زلزله در شریانهای حیاتی:

شریانهای حیاتی به طور کلی دارای سه خصوصیت مهم می‌باشند که آنها را از ساختمانها و سایر تأسیسات ساختمانی متمایز می‌سازد. این سه ویژگی عبارتند از:

• گستردگی
• پیچیدگی و تنوع مولفه‌ها
• اندر‌کنش عملکردی ـ آسیبی

برای کاهش آسیب پذیری شریانهای حیاتی در برابر زلزله، چهار روش کلی وجود دارد:

• دوری از خطر یا انتخاب مناسب ساختگاه
• جلوگیری از ورود تحریکات به سیستم یا جدا سازی لرزه‌ای
• کنترل اثر تحریک در درون سازه به صورت‌های انفعالی و یا فعال
• طراحی مقاوم اجزاء و مولفه‌های سیستم

شریانهای حیاتی اصلی:

1. آب و فاضلاب
2. ترابری
3. انرژی
4. اطلاع رسانی