آبخیزداری:
آبخیزداری (watershed management)، مطالعۀ ویژگی‌های یک حوضۀ آبخیز و فرایند بررسی و اجرای طرح‌ها و برنامه‌ها با هدف توزیع پایدار منابع حوضۀ آبخیز و تضمین پایداری کارکردهای آن باتوجه‌به تأثیری است که بر جوامع گیاهی و جانوری و انسانی آن حوضه دارد. در یک طرح آبخیزداری سعی می شود با شناخت ظرفیت ها و قابلیت های مختلف یک منطقه جغرافیایی محدود شده در قالب یک حوزه آبخیز، ضمن حل مشکلات مختلف اکولوژیکی، زیرساختی، انسانی، زیستی و … بیشترین بهره برداری انسانی در جهت رفاه حال آبخیزنشینان، در کنار تضمین توسعه پایدار آبخیز انجام شود.
مسائل و مشکلات حوزه های آبخیز:
- سیل و سیل خیزی، خشکسالی و بحران آن
- فرسایش خاک و رسوب زایی
- تخریب پوشش گیاهی
- تخریب منابع طبیعی
- مسائل اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی
اهداف آبخیزداری:
- استراتژی کلان آبخیزداری در ایران
- شناسایی عناصر مختلف موثر در حوزه های آبخیز
- مطالعات در مورد نیاز در طرح های آبخیزداری
- تعریف مدیریت و اصول آن
- برنامه ریزی و تنظیم طرح
- تنگناها، گزینه ها و استراتژیها
- نظارت و ارزیابی فعالیت های آبخیزداری و برنامه ریزی اجرایی کار GPM
- مسایل اقتصادی طرح ها و چگونگی ارزیابی آنها
- مشارکت مردم در طرح ها آبخیزداری
- ارتباط با سایر بخش های جامعه
- روش انجام مطالعات در آبخیزداری
- روش سنتز طرح ها و پروژه های آبخیزداری.
آبخیزداری:
برای اولین بار جامعه جنگل بانی آمریکا در کتاب « واژه شناسی جنگل» در سال ۱۹۴۶ تعریفی از آبخیزداری را ارائه نمود. که این تعریف عبارت است از علم اداره منابع طبیعی موجود در یک آبخیز را که به طور عمده برای تولید و حفاظت آب و منابع طبیعی وابسته به آن بکار گرفته می شود آبخیزداری گویند. این علم شامل کنترل خاک و جلوگیری از وقوع سیلاب ها و حفظ ارزش تفرجگاهی منابع نیز می باشد. به طور کلی آبخیزداری به مدیریت و بهره برداری بهینه و پایدار از کلیه منابع آب، خاک و سرزمین گفته می شود. این مدیریت باید به گونه ای باشد که سبب افزایش رفاه آبخیز نشینان شود.