ازدواج امکلثوم با عمر بن خطاب ـ ماجرا از کجا آغاز شد؟
- روزی، مردی از قُرَیْش به عمر بن خَطّاب گفت: چرا با اُمّ کلثوم دختر ابوبکر ازدواج نمیکنی تا بدین وسیله، [منزلتِ] ابوبکر را پس از وفاتش پاس بداری و جانشینِ او در خانوادهاش گردی؟
- عمر گفت: آری! این کار را دوست میدارم …
بدین ترتیب، عمر بن خَطّاب از اُمّ کلثوم ـ دختر ابوبکر، خواستگاری کرد … . دربارۀ اُمّ کلثوم دختر ابوبکر، چه میدانیم؟ ابوبکر، دختری به نامِ «اُمّ کلثوم» داشت که مادرش «اُمّ حبیبه، دختر خارجَه بن زید انصاری» بود. بر اساس توضیحاتِ مُحی الدین نَوَوی شارح کتابِ صحیح مُسْلم دربارۀ اَسماء و اُمّ کلثوم (دختران ابوبکر و خواهران عایشه)، میگوییم: زمانی که ابوبکر از دنیا رفت (در سال سیزدهم هجری)، این دختر (اُمّ کلثوم)، هنوز به دنیا نیامده و در شکم مادرش بود. عمر بن خَطّاب در چه سالی از اُمّ کلثوم دختر ابوبکر، خواستگاری کرد؟ زمانی که عمر بن خَطّاب از اُمّ کلثوم دختر ابوبکر خواستگاری کرد، او در آستانۀ سنّ بلوغ (حدود ۹ سالگی) قرار داشت.
بنابراین باید گفت:
این خواستگاری در سال ۲۲ یا حدّاکثر در اوائل سال ۲۳ هجری، رخ داده است. خواستگاری عمر بن خَطّاب از اُمّ کلثوم دختر ابوبکر، به کجا انجامید؟ این خواستگاری، به دلیلِ نارضایتی و بیرغبتی اُمّ کلثوم به وصلت باعمر بن خَطّاب، به سرانجام نرسید. اُمّ کلثوم در پاسخ به این خواستگاری، خِطاب به خواهرش عایشه، چنین گفت: مرا نیازی به او (عمر بن خَطّاب) نیست … او زندگی سختی دارد و بر زنان، دشوار میگیرد. عایشه برای منصرف ساختنِ عمر بن خَطّاب از ازدواج با خواهرش اُمّ کلثوم، چه تمهیدی اندیشید؟ عایشه، پیکی به سوی عمروعاص فرستاد و او را [از ماجرا] باخبر ساخت.
- عمروعاص گفت: به من واگذار.
- آنگاه نزد عمر بن خَطّاب آمد و گفت: ای امیر مؤمنان! خبری از تو به من رسیده است که [اگر صحیح باشد،] به خدا پناه میبرم.
- عمر بن خَطّاب پرسید: چه خبری؟
- عمروعاص گفت: آیا از اُمّ کلثوم دختر ابوبکر خواستگاری کردهای؟
- عمر بن خَطّاب گفت: آری، آیا تو طرفِ من هستی یا طرفِ او؟
- عمروعاص گفت: طرفِ هیچ کدام! امّا [توجّه داشته باش] اُمّ کلثوم دختری نورَس است که تحتِ سرپرستی عایشه، در ناز و نعمت پرورش یافته، در حالی که تو مردی درشتْ خو هستی که ما از هیبتِ تو میترسیم… .
بدین ترتیب، عمروعاص موفّق گردید تا خلیفۀ دوم را از ازدواج با اُمّ کلثوم دختر ابوبکر ، منصرف سازد؛ چراکه عمر بن خَطّاب میدانست: ناسازگاری او با اُمّ کلثوم، سرانجام روزی به اطّلاعِ عایشه خواهد رسید و خلیفۀ دوم، خوش نداشت تا عایشه را از خود برنجاند و حمایت او از خلافتش را از دست بدهد. گفتگوی عمروعاص با عمر بن خَطّاب، به کجا انجامید؟ عمروعاص در پایانِ گفتگویش با عمر بن خَطّاب به او پیشنهاد نمود تا با اُمّ کلثوم دختر علی بن ابیطالبعلیهالسّلام ازدواج نماید. عمر بن خَطّاب این پیشنهاد را پسندید و در فکر ازدواج با اُمّ کلثوم دختر حضرت علیعلیهالسّلام افتاد.
چراکه این ازدواج، میتوانست منافع سیاسی متعدّدی را برای او به ارمغان آورَد. چنین وصلتهایی در آن زمان، با توجّه به فرهنگِ خاصّ ازدواج در نظام قبیلگی، یکی از بهترین راهکارها جهت کنترل سیاسی احزاب رقیب و سرپوش نهادن بر اختلافاتِ دیرینه با آنان، به حساب میآمد و بنیهاشم به ویژه آل علیعلیهالسّلام، از این قاعدۀ کلّیِ حاکم بر جامعۀ عرب، مستثنا نبود. عمر بن خَطّاب در چه سالی از اُمّ کلثوم دختر حضرت علیعلیهالسّلام، خواستگاری کرد؟
دانستیم که عمر بن خَطّاب در سال ۲۲ یا حدّاکثر در اوائل سال ۲۳ هجری، از اُمّ کلثوم دختر ابوبکر خواستگاری نمود و پس از ناکامی در این خواستگاری، بر اساس طرحِ پیشنهادی عمروعاص، به خواستگاری از دختر حضرت علیعلیهالسّلام، اقدام کرد. بنابراین:
خواستگاری از اُمّ کلثوم دختر حضرت علیعلیهالسّلام به یک سالِ پایانی حیات خلیفۀ دوم (سال ۲۲ یا اوائل ۲۳ هجری)، باز میگردد. اُمّ کلثوم دختر حضرت علیعلیهالسّلام در سال ۲۲ یا ۲۳ هجری (که عمر بن خَطّاب از وی خواستگاری کرد)، چند ساله بود؟ اُمّ کلثوم دختر حضرت علیعلیهالسّلام در سال ۲۲ یا ۲۳ هجری، در آستانۀ بلوغ (نزدیک به ۹ سالگی) و شاید هم کمی کوچکتر بود؛ زیرا در نقلهای مربوط به این خواستگاری، دربارۀ وی چنین میخوانیم: وی هنوز دخترِ نابالغی بود که عمر بن خَطّاب او را به همسری گرفت.
همچنین، حضرت علیعلیهالسّلام در پاسخ به خواستگاریهای مکرّر عمر بن خَطّاب، دربارۀ دخترش اُمّ کلثوم، فرمود:
- او دختربچّه است
- او خردسال است
- او هنوز برای ازدواج کوچک است
- او کوچک است
به عبارت دیگر، او نیز همانندِ اُمّ کلثوم دختر ابوبکر، در حدودِ سال ۱۳ هجری، به دنیا آمده بود. در نتیجه باید گفت: اُمّ کلثومی که دختر حضرت علیعلیهالسّلام بود و عمر بن خَطّاب از وی در آستانۀ بلوغش خواستگاری نمود؛ قطعاً فرزندِ حضرت فاطمهعلیهاالسّلام، نبوده است. بنابراین: تمامی نقلهای اهل سنت که هر یک، به گونهای صریح یا ضمنی، سعی دارند تا اُمّ کلثومی که دختر حضرت علیعلیهالسّلام بود و عمر بن خَطّاب از وی خواستگاری نمود را فرزندِ حضرت فاطمهعلیهاالسّلام جلوه دهند.
به تحریفِ حقایق مسلّم تاریخی (خیانت و دستبرد در نقلها)، دست یازیدهاند. آیا حضرت علیعلیهالسّلام دختری به نام اُمّ کلثوم داشتهاند که مادرش، خانمی غیر از حضرت فاطمهعلیهاالسّلام، بوده است؟ آری! حضرت علیعلیهالسّلام دختری به نام اُمّ کلثوم داشتهاند که مادر وی، اُمّ وَلَدْ (یعنی: کنیز) بوده است. لذا، با توجّه به مطالبی که گذشت، باید گفت: عمر بن خَطّاب از اُمّ کلثومی خواستگاری کرد که مادرش کنیز بود؛ ولی این اُمّ کلثوم، در نقلهای متعدّد اهل سنّت، به دروغ، فرزندِ حضرت فاطمهعلیهاالسّلام معرّفی شده است!؟ و … .