علم اقتصاد، مکتب اقتصادی و سیستم اقتصاد اسلامی:
اقتصاد اسلامی مقوله‌ای است که از دیرباز مورد بحث و بررسی علماء اسلامی قرار گرفته است. دانشمندان اسلامی درباره ماهیت اقتصاد اسلامی بحث های زیادی داشته‌اند و کتب و مقالات زیادی در این زمینه به رشته تحریر درآمده است. به رغم مباحث زیاد هنوز بحث هایی حل نشده در این خصوص وجود دارد. بعضی اقتصاددانان، اقتصاد اسلامی را علم اقتصاد از نوع «اقتصاد اثباتی» می دانند، در حالی که عده ای آن را مکتب اقتصادی «اقتصاد هنجاری» می پندارند و گروهی نیز بر این عقیده اند که تفکیک علم اقتصاد و مکتب اقتصادی از یکدیگر امری بی حاصل است.
در این مقاله ابتدا تعاریفی از «علم» ، «مکتب» و «سیستم اقتصادی» ارائه شده است. سپس بحث های موجود به تناسب در هر یک از این مقولات انجام شده است و در نهایت با توجه به جامعیت دین اسلام دیدگاهی که به نظر می‌رسد با مجموعه اهداف وآرمان های اسلامی نزدیکتر باشد تحت عنوان سیستم اقتصادی اسلام معرفی شده است. ویژگی های نگرش سیستمی به اقتصاد اسلامی و نتایج مترتب بر آن بحث های دیگری است که در این مقاله به آنها پرداخته شده است.
Economics, Economic School, and Islamic Economic System – M. Lotfalipour, Ph.D.
Abstract
The subject of Islamic economy has been discussed by Islamic scientists for a long time. Islamic authorities have made various arguments on the nature of the Islamic economy and have written a lot of books and articles. In spite of numerous arguments in the past, still remain unresolved questions in this area. Some scientists think of Islamic economic system as positive economics, while others think of it as normative economics.
Still another group believe that division of economics on the basis of positive and normative economics and economic school is useless. In this article we first define the concepts of economics, school of economic system and then arguments belonging to these terms are provided. Finally due to comprehensiveness of Islam, the Islamic economic system is introduced to match Islamic ideas and targets. Characteristics and results of systematic approach to Islamic economic system are among the issues that are considered.
علم اقتصاد (اقتصاد اثباتی):
تعاریف مختلفی برای علم وجود دارد. چون در اینجا هدف بحث در مفاهیم نیست لذا به اجمال به ارائه بعضی از تعاریف می پردازیم. در یکی از تعاریف علم آمده است علم شامل مجموعه‌ای از قضایای کلی است که محور خاصی برای آنها لحاظ شده و هر قضیه قابل صدق و انطباق بر مصادیق متعددی است. با این تعریف علم اقتصاد عبارت از قضایای کلی است که در خصوص پدیده های اقتصادی مصداق دارند.