سرمایه اجتماعی:
سرمایه اجتماعی مفهومی در جامعهشناسی است که در تجارت، اقتصاد، علوم انسانی و بهداشت عمومی جهت اشاره به ارتباطات درون و مابین گروهی از آن استفاده میشود. اگرچه تعاریف مختلفی برای این مفهوم وجود دارد، اما در کل سرمایه اجتماعی به عنوان نوعی «علاج همه مشکلات» جامعه مدرن تلقی شدهاست. ایده اصلی این است که «شبکههای اجتماعی دارای ارزش هستند. همانطور که پیچگوشتی (سرمایه فیزیکی) یا تحصیلات دانشگاهی (سرمایه انسانی) هم به صورت فردی و هم در شکل جمعی میتوانند موجب افزایش بهرهوری شوند، ارتباطات اجتماعی هم بر بهرهوری افراد و گروهها تأثیر میگذارند».
- چالش های روی در روی ایرانیان ـ در عین تهاجمات فرهنگی، مردم میل به رفتن به جاهای دیگر را دارند؟
- چطوردولت کوچک و موثر شود؟
- بازوان حکمرانی خوب چون بخش خصوصی موثر و نهادهای غیر دولتی چگونه نقش ایفا کنند؟
- مشارکت فعال در مدیریت ایران دیجیتال ـ چالش فعال ایرانی در ماجرای خلیج فارس چگونه شکل گرفت؟
- پیاده سازی عدالت اجتماعی ـ امکانات جامعه چگونه توزیع گردد؟
- چگونه بوذرجهرهای حکیم در جامعه شکل گیرند؟
- اشتغال ـ برای ایجادسالی یک میلیون شغل چقدر سرمایه و کجا صرف کنیم؟
امروزه در کنار سرمایههای انسانی و اقتصادی، سرمایه دیگری به نام سرمایه اجتماعی نیز مورد توجه قرار گرفته است. سرمایه اجتماعی، یا بُعد معنوی یک اجتماع، میراثی تاریخی است که از طریق تشویق افراد به همکاری و مشارکت در تعاملات اجتماعی، قادر است به حل میزان بیشتری از معضلات موجود در آن اجتماع، فائق آید و حرکت به سوی رشد و پیشرفت اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و … را امکان پذیر سازد. بدون سرمایه اجتماعی، هیچ اجتماعی به هیچ سرمایهای نمیرسد، به طوری که بسیاری از گروهها، سازمانها و جوامع انسانی، بدون سرمایه اقتصادی و صرفا با تکیه بر سرمایه انسانی و اجتماعی توانستهاند به موفقیت دست یابند، اما هیچ مجموعه انسانی، بدون سرمایه اجتماعی نمیتواند اقدامات مفید و هدفمندی انجام دهد.
وضعیت شناسی سرمایه اجتماعی در کشور در شرایط موجود:
با توجه به عملکرد نامناسب بخشی از بدنه، دستگاهها و مدیران کشور و بستگان آنها در پروندههای مفاسد اقتصادی، نگاه بخش قابل توجهی از جامعه نسبت به این طبقه به عنوان سرمایه اجتماعی انقلاب و نظام تغییر کرده است.
شاخص های کاهش سرمایه اجتماعی:
- فاصله مردم و حاکمیت
- تغییر در سبک زندگی مردم و گرایش به سبک زندگی غربی
- جابجایی ارزشها و نفوذ ارزشهای غیر دینی در بدنه اجتماعی
- کم توجهی مردم به قوانین موضوعه
- تقلیل مشارکت اجتماعی ـ سیاسی
- جابجایی منزلت های اجتماعی و گروههای مرجع
- هویت زدایی
- بیگانه ستایی