تعریف شبکه‌های مخابراتی و بررسی یک شبکه تلفی ساده:

شبکه‌های مخابراتی جهت انتقال سیگنال‌ها از نقطه‌ای به نقطه دیگر بکار می‌روند. بهترین مثال یک شبکه مخابراتی، شبکه تلفن است و ساده‌ترین شبکه تلفن از یک تلفن به ازای هر مشترک تشکیل شده است. مسیر ارتباطی بین این دو تلفن را یک رابط (link) می‌گوییم. در صورتی که هر دو مشترک فوق بتوانند با یکدیگر ارتباط داشته باشند، آن را خط دوطرف می‌نامیم. هرگاه بخواهیم این شبکه را گسترش دهیم، برای هر مشترک جدید نیاز به یک رابط جدید داریم شکل ۲ یک شبکه تلفن با چهار مشترک به همراه تجهیزات موردنیا آ ن را توصیف می‌کند.

مرکز تلفن:

در شبکه‌های عملی مبنای تمرکز تمام سوئیچ‌ها در یک محل به نام مرکز سوئیچینگ و تخصیص دادن تنها یک رابط به ازای هر مشترک گذاشته شده است. هر سه کلمه مرکز سویئیچینگ و مرکز تلفن اشاره به یک مفهوم دارند. هر کدام از رابطه‌ها که به مرکز متصل می‌گردد، تشکیل یک حلقه (LOOP) بین مرکز و مشترک ایجاد می‌کند. رابط‌های مشترکین از طریق کابل وارد مرکز تلفن می‌شود. جهت افزایش قابلیت انعطاف اتصال بین رابط‌ها در کابل و تجهیزات مرکز تلفن از وسیله‌ای به نام Main Distribution Frame (MDF) استفاده می‌شود. از طرفی MDF محلی مناسب برای تست نیز می‌باشد. در MDF تجهیزات حفاظتی ولتاژ و فیوز نیز بکار رفته است.

هر مرکز تلفن تعداد رابط‌های محدودی را شامل می‌شود. مثلاً یک مرکز تلفن با ظرفیت ۱۰۰ شماره تنها می‌تواند به ۱۰۰ مشترک سرویس دهد. بنابراین با گسترش شبکه‌های تلفنی و بالا رفتن تعداد مشترکین بایستی بین مراکز تلفن نیز از طریق مراکز دیگر ارتباط برقرار کنیم. در این حال به مراکزی که به تعداد محدودی از مشترکین مثلاً ۱۰۰۰۰ تا سرویس می‌دهند، مراکز محلی (Local Exchange) و به مراکزی که بین مراکز محلی ارتباط برقرار می‌کند. مراکز اولیه (Primary center) و به مراکزی که بین مراکز محلی ارتباط برقرار می‌کنند، مراکز ثانویه (Secondary center) و نهایتاً به مراکزی که بین مراکز ثانویه ارتباط برقرار می‌کنند، مراکز بین‌المللی (International exchanges) می‌گویند.

تقسیم‌بندی شبکه‌های تلفنی و نحوه ارتباط آنها با یکدیگر:

می‌توان در یک طبقه‌بندی کلی شبکه‌ها را به دو دسته عمومی و خصوصی تقسیم کرد. شبکه‌های عمومی قابل استفاده توسط مردم می‌باشد، ولی شبکه‌های خصوصی به شرکت‌ها یا افراد جهت استفاده خصوصی آن‌ها تخصیص داده می‌شود. شبکه‌های خصوصی را Private Branch Exchange (PBX) می‌نامند. گاهی اوقات به PABX, PBX نیز می‌گویند. شبکه‌های خصوصی تمام وظایف شبکه‌های عمومی را دارند. به رابط‌های بین یک شبکه خصوصی و عمومی یا دو شبکه خصوصی، ترانک (Trunk) به واسطه‌ای گفته می‌شود که ارتباط دهنده محیط درون و برون PBX است)، می‌گویند.

همانطور که از جمله فوق استنباط می‌شود، سه نوع ترانک وجود دارد:

• ترانک شهری یا O.C ترانک که جهت ارتباط PBX با مراکز تلفن شهری است.
• ترانک خصوصی به یا Tie Trunk (Tie به معنای گره زدن می‌باشد. خطوطی هستند که دو مرکز را به طور خصوصی به هم وصل می‌کنند) که جهت ارتباط بین
• مراکز خصوصی بدون واسطه قرار گرفتن C.O است.
• ترانک متصل کننده دو C.O به یکدیگر که از لحاظ سخت‌افزاری با Tie Trunk تفاوتی نمی‌کنند. در این حالت از دیدگاه PABX مرکز تلفن محلی، یک مرکز تلفن شهری C.O (Central Office) است.
• PABX بر حسب نیاز می‌تواند یک یا چند ترانک متصل شونده به مرکز تلفن شهری را به خود (شکل بالا) که صرفاً یک مثال از PBX است، نشان می‌دهد که این مرکز خصوصی چهار خط C.O ترانک و مثلاً ۱۰۰ مشترک داخلی دارد. مثال دیگری است که در طی آن سه مرکز PBX از طریق خطوط Tie Trunk به طور خصوصی به یکدیگر مرتبط می‌شوند و با مراکز شهری خود نیز توسط رابط‌های C.O ترانک در ارتباط‌اند.