تنظیم آب و الکترولیتهای بدن نقش بسیار مهمی در عملکرد صحیح سلولها دارد و اختلالات آنها می‌تواند بسیار خطرناک و حتی کشنده باشد. یونهای متعددی مانند هیدروژن (PH)، سدیم، پتاسیم، کلسیم، فسفات، منیزیم، آهن و … در خون قابل اندازه‌گیری هستند. اندام های متعددی در تنظیم آب و الکترولیتها دخیل هستند مانند کلیه، ریه، دستگاه گوارش،غدد عرق و … البته بخش مهمی از تنظیم آب و الکترولیتها در بدن توسط کلیه انجام می‌گیرد.
PH طبیعی خون بین ۷٫۳۵-۷٫۴۵ متغیر است. بدن دارای سه سیستم فیزیولوژیک برای تنظیم و حفظ PH در حد طبیعی است که شامل :
- سیستم تامپونی
- سیستم تنفسی
- سیستم کلیوی
سیستم تامپونی (بافری):
سیستم بافری سریعترین پاسخ را در مقابل تغییرات PH خون از خود نشان می دهد . این سیستم ظرف۴-۵ ساعت به حداکثر کارآیی خود می رسد . بافرها شامل مواد شیمیایی هستند که در عرض چند دقیقه تغییرات کوچک در PH را خنثی می کنند . هر بافر دارای یک جزء اسیدی ( که می تواند یون هیدروژن آزاد کند ) ویک جزء PH نمکی ( که می تواند یون های هیدروژن را از محیط بردارد ) است . معمولا برای توضیح نسبت جزء اسید به نمکی ، آنها را به صورت یک کسر نوشته ، جزء نمکی را در صورت کسر و جزء اسیدی را در مخرج آن قرار می دهند .
- جز نمکی مسئول جلوگیری از کاهش سریع PH پلاسماست (اسید قوی + جزء نمکی بافر = نمک خنثی + اسید ضعیف)
- جزء اسیدی مسئول جلوگیری از افزایش سریع PH پلاسماست (باز قوی + جزء اسیدی بافر = آب خنثی + باز ضعیف)
