افزایش سرمایه یکی از راه‌های تأمین مالی شرکت‌ها است. شرکت‌ها برای توسعه فعالیت‌های خود و تداوم قدرت رقابت و افزایش نقش‌آفرینی در بازار، اقدام به افزایش سرمایه می‌کنند. در قانون تجارت ایران، شرکت به ازای هر سهم باید ۱۰۰۰ ریال پشتوانه مالی داشته باشد. طبیعتاً با افزایش تعداد سهام، میزان پشتوانه مالی هم باید افزایش پیدا کند. در حالت کلی، شرکت‌ها از سه راه برای افزایش سرمایه استفاده می‌کنند:
- شرکت‌ها از محل سود انباشته یا تجدید ارزیابی دارایی‌های که دارند به ازای هر سهم ۱۰۰۰ ریال را به عنوان پشتوانه به شرکت اضافه می‌کنند. سهام این نوع افزایش سرمایه به سهام جایزه معروف است. یعنی نیازی نیست سهامدار برای افزایش سرمایه کار خاصی انجام دهد. بعد از این افزایش سرمایه، تعداد سهام سهامداران افزایش می‌یابد و طبیعتاً قیمت هر سهم کاهش پیدا می‌کند.
- گاهی خود شرکت نمی‌تواند از محل سود یا دارایی افزایش سرمایه دهد و از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده (مطالباتی که سهامداران به هر نحوی از شرکت دارند) سهامداران سرمایه خود را افزایش می‌دهد. به سهام این نوع افزایش سرمایه حق تقدم می‌گویند.
- گاهی شرکت سهام خود را با پذیره‌نویسی و به مبلغی بیش از قیمت اسمی می‌فروشد و اختلاف ناشی از قیمت فروش و قیمت اسمی را به حساب اندوخته منتقل می‌کند و یا در ازای آن، سهام جدید به سهامداران قبلی می‌دهد. به این روش افزایش سرمایه، صرف سهام می‌گویند.
هدف از پیشنهاد های سرمایه گذاری:
- جایگزینی (خط تولید)
- توسعه: مثلاً توسعه ظرفیت تولید محصولات موجود
- توسعه: مثلاً تولید محصول جدید
- سایر: جلوگیری از آلودگی هوا ـ دستگاه های کنترلی ـ نرم افزارهای خاص ـ سایر
تحلیل های مربوط به بودجه بندی سرمایه:
- تصمیم گیری برای سرمایه گذاری: یک پروژه خاص
- انتخاب بین گزینه های پیشنهادی: چند پروژه