قرارداد سیمان کاری:
سیمان به هر نوع ماده چسبنده اطلاق می شود که قابلیت به هم چسباندن و یکپارچه کردن قطعات معدنی را دارا می باشد. منظور از سیمان در شاخه مهندسی، آن دسته از سیمان هایی است که دارای ریشه آهکی می باشد. بر این اساس سیمان ترکیبی است از اکسید کلسیم (آهک) با سایر اکسیدها نظیر اکسید سیلیسیم، اکسید آلومینیوم، اکسید آهن، اکسید منیزیم و اکسیدهای قلیایی که میل ترکیبی زیادی با آب داشته و در مجاورت هوا و حتی در زیر آب نیز به مرور زمان سفت شده و دارای شند مقاومت خاصی می شود.
برای سیمانکاری نما و بتن ریزی بخش های مختلف ساختمان از سیمان استفاده می شود. با توجه به شرایط آب و هوایی و نیز محل ساخت بنا لازم است تا سیمان متناسب استفاده شود که بیشترین کیفیت و بالاترین مقاومت حاصل شود.
در این نوشته به انواع مختلف سیمان و کاربری های آن پرداخته شده است:
- سیمان نوع ۱ (سیمان پرتلند): این نوع (تیپ) سیمان که سیمان پرتلند معمولی نیز گفته میشود، برای مصارف عمومی بکارگرفته میشود و از آن برای ساختن پیاده روها، روسازی جاده ها، پل های بتن مسلح، راه آهن، مخازن، لوله های آب و ملات برای بنایی استفاده میشود. از این سیمان بهتر است در موارد خاص مثلا در محیط های خورنده یا حاوی یونهای مهاجم بتن استفاده نشود.
- سیمان نوع ۲ (مناسب برای مناطق گرمسیر): این سیمان مقاومت فشاری اولیه و نهایی کمتری از سیمان نوع ۱ دارد و معمولاً کندتر از سیمان نوع ۱ می گیرد و در گیرش حرارت کمتری تولید می کند. از این سیمان می توان در ساختمان های حجیم استفاده نمود تا هنگام گرفتن بتن حرارت کمتری ایجاد شود و حجم بتن ریزی محدود نشود.
- همچنین برای بتن ریزی در هوای نسبتاً گرم که خطر افزایش دمای بتن معمولی به بیش از ۳۲ درجه سانتیگراد و بتن حجیم به بیش از ۱۵ درجه سانتیگراد وجود دارد، به کار میرود. این سیمان در محیط هایی که آب و خاک حاوی غلظت یون سولفات در حد متوسط است مقاوم است و برای استفاده در محیط های حاوی یون کلر و سولفات به طور همزمان و در محیط های حاوی غلظت زیاد سولفات و همچنین برای بتن ریزی در هوای سرد این نوع سیمان توصیه نمی شود.
- سیمان نوع ۳ (سیمان زودگیر): این سیمان همان اجزاء اولیه سیمان نوع ۱ را دارد، با این تفاوت که ریزتر آسیاب شده، از این رو گیرش سریع تری دارد.سیمان نوع ۳ در مدت کوتاهی یعنی معمولاً در عرض ۱ هفته یا کمتر مقاومت زیادی به دست می آورد و مقاومت ۷ روزه آن حدود مقاومت ۲۸ روزه سیمان نوع ۱ میباشد. از این سیمان وقتی استفاده می کنند که بخواهند زودتر از معمول قالب را برداشته و بتن را مورد استفاده و بارگذاری قرار دهند.
- در محیطهای سرد نیز میتوان از این سیمان استفاده کرد تا مدت زمان لازم برای محافظت بتن ریخته شده کوتاه تر شود. سیمان تیپ ۳ در ساعات اولیه مصرف، حرارت قابل توجهی آزاد می کند و باعث گرم شدن بتن می شود. در دمای زیر صفر درجه سانتیگراد کاربرد این سیمان به تنهایی کفایت نمیکند و لذا در یخبندان علاوه بر مصرف این سیمان مسائل دیگری همچون مصرف ضد یخ نیز باید رعایت شود.
- سیمان نوع ۴ (سیمان دیرگیر): این سیمان کندگیر بوده و در هنگام گیرش حرارت کمتری تولید میکند. کاربرد اصلی این نوع سیمان در ساختمانهای حجیم بتنی است. در ساختمانهای حجیم همچون سدهای وزنی بتنی به علت حجم زیاد بتن، افزایش درجه حرارت ناشی از گیرش بتن میتواند بسیار خطرناک باشد. برای پایین نگه داشتن درجه حرارت سیمان، سیمان نوع ۴ که به آن سیمان دیرگیر نیز میگویند استفاده میشود. این نوع سیمان در هوای گرم (دمای بالای ۴۰ الی ۵۰ درجه سانتیگراد) برای تسهیل مراقبت از بتن به کار میرود.
- مصرف این نوع سیمان در هوای گرم باعث جلوگیری از اتصال سرد میشود. چراکه در بتن ریزی دیوار مخزن سد که طول دیوار زیاد است، چون بتن ریزی لایه لایه انجام میگیرد، ممکن است فاصله زمانی حدود نیم ساعت یا بیشتر طول بکشد تا لایه بتن جدید روی بتن قبلی ریخته شود. بدین ترتیب در هنگام ریختن بتن لایه جدید، بتن لایه قبلی سفت شده و اتصال خوبی بین دو لایه برقرار نمیشود. این اتصال ضعیف بین لایه های بتن قدیم و جدید را اتصال سرد میگویند که ضعف بتن ریزی به شمار میرود. اگر خطر کاهش دمای بتن به کمتر از ۵ درجه سانتیگراد وجود دارد، بهتر است از سیمان نوع ۴ برای بتن ریزی استفاده نشود.
- سیمان نوع ۵ (سیمان ضدسولفات): این سیمان برای مصرف در بتن هایی که در معرض حمله سولفاتها قرار دارد، مناسب است و به همین جهت به سیمان ضدسولفات شهرت دارد. این نوع سیمان وقتی به کار میرود که بتن در تماس شدید با سولفات قرار داشته باشد. اگر در محیط یون کلر همراه یون سولفات باشد، کاربرد این سیمان باید با احتیاط و با آزمایشهای لازم صورت گیرد. سیمان نوع ۵ دیرتر از سیمان معمولی میگیرد و حد مقاومت ۳ ،۷ و ۲۸ روزه برای این سیمان کمتر از سایر سیمانهای پرتلند است و لذا برای سازههایی که نیاز به مقاومت های زیادتر باشد، دارای محدودیت کاربرد است.
انواع مختلف روش های سیمانکاری:
سیمان کاربردهای مختلفی در پروژه های ساختمانی و عمرانی دارد. بر اساس نوع سیمان بکار رفته، روش ساخت ملات و مرحله ای اجرای پروژه هم متفاوت است.
از اینرو سیمانکاری به دسته های زیر تقسیم می شود:
- سیمانکاری با سیمان سیاه
- سیمانکاری با سیمان تگری
- سیمانکاری با سیمان سفید
- سیمانکاری نمای شسته
- شیب بندی و کف سازی
- بند کشی با سیمان
- بتون ریزی فونداسیون
- سیمانکاری با سیمان سیاه
سیمان سیاه یکی از پرکاربردترین انواع سیمان است و در ساخت ملات دیوار چینی، اندودکاری دیوارهای داخلی و خارجی ساختمان ها بکار می رود. معمولا برای فضاهای مرطوب داخلی ساختمان ها همچون حمام، استخر و… از زیر سازی با سیمان سیاه استفاده می شود. در موقع اجرای سیمان کاری ابتدا زیرکار را با سیمان معمولی و ماسه می پوشانند و به آن آستر می گویند. قبل از آستر کردن باید تمام سطح دیوار شمشه گیری شود. آنگاه باید بین شمشه ها را با ملات ماسه و سیمان پر نمود.
در طول سیمان کاری و همچنین تا چند روز بعد از آن باید حداقل روزی سه الی چهار بار دیوار سیمان کاری شده را بوسیله آب مرطوب نمود . در غیر این صورت ماسه سیمان مصرف شده بصورت پودر در آمده و با کوچکترین تماسی فرو خواهد ریخت. البته از سیمان سیاه به علت مقاومت در برابر رطوبت برای سیمان کاری رویه دیوار های داخلی و خارجی و نمای ساختمان و کف هم استفاده می شود.
