میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM):

میکروسکوپ نیروی اتمی AFM از آنجا که قدرت تحلیل بی مانندی دارد به عنوان یک ابزار با ارزش در بررسی مواد معرفی شده است. قدرت AFM در تصویر کردن صفحات در گازها یا در زیر مایعات، توانایی آن را در حل مسایل صنعتی بسیار بالا برده است. شایان ذکر است این پیشرفت های حاصل شده در STM بود که باعث اختراع دستگاهی با ویژگیهای AFM گردید.

اصول عملکرد میکروسکوپ AFM :

در AFM سوزن تیزی که به صورت تک اتمی است، برروی یک سطح نرم اعوجاج و فنری نصب شده است. ثابت فنر این پایه کمتر از ثابت فنری است که اتمهای نمونه را درکناریکدیگر نگه می دارد.این سوزن سطح نمونه را در فاصله ای بسیار نزدیک ( در حد آنگستروم ) روبش می نماید. در این هنگام بین سوزن و نمونه نیروی هایی برقرار است که سوزن را در فاصله معینی از سطح نگه می دارد. وقتی سوزن روی سطح حرکت می کند، از آنجایی که می بایست فاصله سوزن تا سطح ثابت باشد، سوزن مطابق با توپوگرافی سطح شروع به بالا و پایین می نماید. همین امر شاخص های مطالعه سطح را فراهم می آورد.

• در شکل (۱۳) طرحی از سوزن و نمونه ارایه شده است. جنس این سوزن می تواند از نیترید سیلیسیم باشد.
• در شکل (۱۴) نمایی از سوزن هرمی شکل از جنس SiN مشاهده می شود. به کارگیری این سوزن در دستگاه های تجاری مرسوم است. شعاع ظاهری انحنای نوک آن نیز می تواند بین ۲۰ تا ۵۰ نانومتر باشد. در شرایط ایده آل نوک این سوزن باید به یک اتم ختم شود.