کلاچ ها یکی از اجزاء ارتباط هستند که بین دو جزء رابطه محوری برقرار می کنند و دور و گشتاور تولیدی محور محرک را به محور متحرک منتقل می کنند و در هنگام نیاز ارتباط یک محور را به محور دیگر قطع میکنند وسرعت های دو محور را به یک سرعت واحد می رسانند. ارتباط موتور با سیتم انتقال قدرت در خودرو باید به صورت موقت باشد تا بتوان در شرایط مختلف مانند راه اندازی موتور یا عمل تعویض دنده درگیربکس انتقال توان بین موتور و جعبه دنده را قطع و وصل کند. به تجهزاتی که به این منظور در خودرو مورد استفاده قرار میگیرد کلاچ نامید میشود.
دلایل لزوم استفاده از سیستم کلاچ در خودرو:
- هنگام راه اندازی موتور یعنی استارت زدن برای روشن شدن موتور با گرفتن کلاچ بار سیستم انتقال قدرت از روی موتور برداشته میشود وموتور به راحتی روشن میشود.
- هنگام تعویض دنده با گرفتن کلاچ باراز روی جعبه دنده برداشته میشود ودنده به راحتی تعویض میگردد.
- در زمان توقف با گرفتن کلاچ از خاموش شدن خودرو جلو گیری میشود.
- حرکت آرام و تدریجی در شروع حرکت خودرو.
ویژگی های لحاظ شده در طراحی بهینه کلاچ:
- انتقال ماکزیمم گشتاور:طراحی کلاچ باید یه گونه ای باشد که به تواند ۱۲۵ الی ۱۵۰ درصد ماکزیمم گشتاور تولیدی موتور را انتقال دهد.
- درگیری و خلاصی تدریجی:کلاچ وسیستم های عملگر آن باید گونه ای طراحی شوند که در حین درگیری و خلاصی کمترین تکان را به خودرو انتقال دهد.
- پخش سریع حرارت تولید شده :حین درگیری کلاچ بعلت وجود لغزش در ابتدای امر گرمای زیادی تولید میشود که باید به طرقی دفع شود.
- استهلاک نوسانات:طراحی کلاچ باید به گونه ای باشد که باعث از بین رفتن نوسانان انتقالی به سیستم انتقال قدرت ونوسانات انتقالی از چرخ ها به موتور شود.
- ابعاد کلاچ :از لحاظ ابعادی کلاچ باید کمترین فضا را اشغال کند.
- اینرسی : قطعات متحرک کلاچ باید کمترین اینرسی ممکن را درا باشند.
- سادگی در تعمیر و تعویض: تعویض وتعمیر قطعات باید به سادگی صورت گیرد.
- سهولت در عملکرد کلاچ نزد راننده: عمل کلاچ گیری و تعویض دنده نباید برای راننده خسته کننده باشد.