و آن حکم نمودن بین مردم است جهت رفع تنازع بین آنان، با شرایطی که می آید و منصب قضاوت از مناصب جلیله ای است که از طرف خدای متعال، برای پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلم و از طرف او برای ائمۀ معصومین علیهم السلام و از طرف آنان برای فقیه جامع شرایطی که شرایطش می آید ثابت است و مخفی نماند که قضاوت شان بزرگی دارد و تحقیقا وارد شده است که «قاضی به درستی در پرتگاه جهنم قرار دارد» و از امیرالمؤمنین علیه السلام است که فرمود: «ای شریح در جایگاهی نشسته ای که فقط پیغمبر یا وصی پیغمبر یا شقی در آن جا می نشیند». از امام صادق علیه السلام است که: « از حکومت بترسید زیرا حکومت فقط برای امامی است که عالم به قضاوت و در میان مسلمین عدالت گستر است، برای پیغمبر یا وصی پیغمبر است » و در روایتی است که: « کسی که در دو درهم به غیر آنچه که خدای عزّوجلّ نازل فرموده حکم نماید تحقیقا کافر شده است» و در روایت دیگری است که: « زبان قاضی بین دو شعله از آتش است تا این که بین مردم قضاوت کند پس یا در بهشت است و یا در آتش ».
از امام صادق علیه السلام است که فرمود: « قاضی ها چهار قسم می باشند، سه قسم آنها در آتش و یک قسم در بهشت می باشد: مردی که به ظلم قضاوت می کند و حال آن که می داند، این مرد در آتش است. و مردی که به حکم قضاوت می کند و حال آن که نمی داند پس این مرد در آتش است » و مردی که به حق قضاوت می کند و حال آن که نمی داند پس این مرد در آتش است و مردی که به حق قضاوت می کند و حال آن که می داند پس این مرد در بهشت است ». اگر قضاوت بر فتوا توقف داشته باشد، خطر فتوا هم به آن ملحق می باشد، پس در حدیث صحیح است که امام باقر علیه السلام فرموده:« کسی که برای مردم به غیر علم و هدایت الهی فتوا دهد، ملائکه رحمت و ملائکه عذاب او را لعنت می کنند و گناه کسی که برای مردم به غیر علم و هدایت الهی فتوا دهد، ملائکه رحمت و ملائکه عذاب او را لعنت می کنند و گناه کسی که به فتوای او عمل کرده، به او ملحق است ».